Phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình

1. Tính cấp thiết của đề tài

Ở Quảng Bình, việc thực hiện chính sách BHYT nói chung và BHYT hộ gia đình nói riêng đã được quan tâm, tổ chức thực hiện và từng bước đạt được những kết quả bước đầu. Tuy nhiên, việc thực hiện phát triển BHYT hộ gia đình trong thời gian qua còn nhiều tồn tại, hạn chế cần tìm các giải pháp tháo gỡ, đặc biệt là đối tượng tham gia theo hộ gia đình mới chỉ đạt dưới 55% tính đến cuối năm 2016, trong khi đó tổng số người dân tham gia BHYT trên địa bàn toàn tỉnh đã đạt gần 89%; Mặt khác đối tượng này tham gia chưa thường xuyên liên tục, chủ yếu là người có bệnh mãn tính và có nguy cơ mắc bệnh cao; đối tượng tham gia BHYT chưa bền vững. Do đó những giải pháp phát triển BHYT hộ gia đình để hoàn thành mục tiêu của BHYT toàn dân ở Việt Nam nói chung và ở tỉnh Quảng Bình nói riêng trở nên cấp thiết. Đây là lý do cơ bản để tôi lựa chọn đề tài “Phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình” là cần thiết và có ý nghĩa thiết thực cả trên phương diện lý luận và thực tiễn trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Đề xuất các giải pháp nhằm gia tăng đối tượng là hộ gia đình tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2020-2025.

2.2.Mục tiêu cụ thể

– Tổng hợp, hệ thống hóa, bổ sung và góp phần làm rõ thêm những vấn đề lý luận và thực tiễn về đối tượng phát triển bảo hiểm y tế theo hộ gia đình;

– Đánh giá thực trạng công tác phát triển đối tượng hộ gia đình tham gia BHYT tại tỉnh Quảng Bình thời gian qua;

– Đề xuất giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHYT là hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới.

3. Câu hỏi nghiên cứu

Đề tài này giải quyết vấn đề nhằm trả lời những câu hỏi nghiên cứu sau:

– Thực trạng phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình tại Quảng Bình trong giai đoạn 2016 – 2018 như thế nào?

– Có những mặt hạn chế nào trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình tại Quảng Bình thời gian vừa qua?

– Nguyên nhân chính nào dẫn đến các hạn chế nêu trên? Trong đó, nguyên nhân nào ảnh hưởng lớn nhất đến công tác phát triển đối tượng tham gia BHTY hộ gia đình tại địa phương?

– Các giải pháp nào phù hợp và cần ưu tiên thực hiện trong thời gian tới nhằm nâng cao hiệu quả của công tác phát triển đối tượng tham gia BHTY hộ gia đình tại tỉnh Quảng Bình trong giai đoạn 2020 – 2025?

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

– Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận và thực tiễn vềphát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

– Phạm vi nghiên cứu

+ Nội dung: Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng của công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

+ Không gian: Nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

+ Thời gian: Nghiên cứu phân tích số liệu thực tế trong3 năm 2016-2018, đề xuất giải pháp đến 2025.

5. Phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu

Nghiên cứu tiến hành thu thập số liệu từ Niên giám thống kê các năm từ 2016 đến năm 2018; các báo cáo kết quả thực hiện chính sách BHYT tự nguyện các năm từ 2016 đến năm 2018 của BHXH tỉnh Quảng Bình; các giáo trình, tạp chí, công trình và đề tài khoa học.

5.2. Phương pháp phân tích số liệu

– Phương pháp thống kê mô tả

– Phương pháp thống kê so sánh

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

– Ý nghĩa lý luận: Kết quả nghiên cứu nhằm kiểm chứng sự phù hợp giữa các chính sách, công cụ hiện hành về BHYT của nhà nước và thực tế đời sống xã hội, từ đó có các đề xuất, kiến nghị về chính sách cũng như các giải pháp cho phù hợp về phát triển BHYT hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

– Ý nghĩa thực tiễn: Trên cơ sở đánh giá thực trạng, những kết quả đạt được và hạn chế, các đề xuất giải pháp phát triển BHYT hộ gia đình là tài liệu tham khảo tốt cho cac bên hữu quan nhằm thúc đẩy nhanh lộ trình bao phủ BHYT toàn dân trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

7. Sơ lược tài liệu nghiên cứu chính sử dụng trong nghiên cứu:

– Dữ liệu thống kê về bảo hiểm y tế hộ gia đình của BHXH tỉnh Quảng Bình.

– Giáo trình Kinh tế Phát triển.

– Giáo trình Bảo hiểm y tế.

– Website của cơ quan, tạp chí BHXH.

8. Sơ lược tổng quan tài liệu

Nghiên cứu trong nước:

Do tính thiết yếu của BHYT, các đề tài về BHYT cũng thu hút được nhiều sự quan tâm nghiên cứu. Đã có những công trình nghiên cứu khoa học pháp lý ở cấp độ các bài viết trên các báo, tạp chí chuyên ngành như: “Phát triển bảo hiểm y tế hộ gia đình trên địa bàn thành phố Thái Nguyên”, của Hà Thị Thủy Tiên, Đại học Kinh tế và quản trị Kinh doanh, Đại học Thái Nguyên (2016). “Giải pháp tài chính trong chăm sóc sức khỏe người dân nông thôn tại bốn huyện tỉnh Hải Dương và Bắc Giang” của Nguyễn Khánh Phương, Viện vệ sinh Dịch tễ trung ương, Luận văn tiến sĩ y tế công cộng (2011),…

Nghiên cứu nước ngoài:

Các nghiên cứu nước ngoài có nhiều phần lớn tập trung vào những nguyên lý chung, nhưng đây vẫn là nội dung quan trọng để hình thành cơ sở lý luận của nghiên cứu. Ví dụ như nghiên cứu của Ngân hàng thế giới (WB) do nhóm tác giả Aparnaa Somanathan, Ajay Tandon, Đào Lan Hương, Kari L. Hurt, và Hernan L. Fuenzalida-Puelma về đề tài: “Tiến tới bao phủ BHYT toàn dân ở Việt Nam”.

9. Kết cấu của luận văn

Nội dung của đề tài được chia thành 3 phần chính như sau:

Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

Chương 2: Thực trạng phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình

Chương 3: Giải pháp phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA

BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH

• 1. KHÁI QUÁT VỀ BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH

1.1.1. Khái niệm bảo hiểm y tế hộ gia đình

a. Bảo hiểm y tế

Luật BHYT số 25/2008/QH12 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 14/11/2008 lại nêu: “BHYT là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện và các đối tượng có trách nhiệm tham gia”[12].

1.1.2. Đặc điểm bảo hiểm y tế hộ gia đình

a. Về đối tượng tham gia

Nhằm mục đích tăng độ bao phủ BHYT, nhà nướcta luôn khuyến khích mọi hộ gia đình tham gia BHYT. Theo quy định của Luật BHYT thì “khi các hộ gia đình tham gia phải bắt buộc toàn thành viên trong hộ phải tham gia (trừ các thành viên đã tham gia BHYT theo các đối tượng khác) và được giảm trừ mức đóng từng thành viên”[12].

b.Về mức đóng, phương thức đóng

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 7 và Điều 9 Nghị định 146/2018/NĐ-CP hướng dẫn Luật BHYT, mức đóng và phương thức đóng BHYT của đối tượng hộ gia đình đã được quy định cụ thể.

c. Về quyền lợi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế

Người tham gia BHYT hộ gia đình sẽ được hưởng các quyền lợi sau:

– Được cấp thẻ BHYT.

– Được lựa chọn một cơ sở y tế thuận lợi theo hướng dẫn của cơ quan BHXH để đăng ký khám chữa bệnh ban đầu, được đổi nơi đăng ký ban đầu.

– Được quỹ BHYT chi trả các chi phí sau: khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ và sinh con.

– Được quỹ BHYT thanh toán chi phí đi khám, chữa bệnh

1.2. KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH

1.2.1. Khái niệm phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

Căn cứ theo Luật bảo hiểm y tế 2008, “đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình là toàn bộ thành viên trong hộ gia đình chưa tham gia BHYT và không thuộc các nhóm đối tượng tham gia BHYT khác”[12].

1.2.2. Ý nghĩa phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

Thứ nhất, đảm bảo quyền lợi về chăm sóc y tế và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người tham gia BHYT khi chẳng may bị ốm đau, bệnh tật.

Thứ hai, việc phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước.

Thứ ba, BHYT hộ gia đình góp phần thực hiện công bằng xã hội trong chăm sóc sức khoẻ và tái phân phối thu nhập.

Thứ tư, việc phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình góp phần nâng cao chất lượng hệ thống y tế cơ sở.

Thứ năm, nâng cao tính cộng đồng, chia sẻ rủi ro của người dân.

Thứ sáu, tạo điều kiện cho người dân chưa đủ điều kiện tham gia BHYT bắt buộc vẫn được KCB bằng thẻ BHYT.

• 1. NỘI DUNG PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH
     1. Gia tăng quy mô đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

Theo chiều rộng, phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình là việc mở rộng độ “bao phủ”, nghĩa là mở rộng các loại đối tượng tham gia BHYT, có thể từ nhóm lao động nông nghiệp, nông dân, đến lao động tiểu thủ công nghiệp, lao động tự do (còn gọi là lao động độc lập).

1.3.2.Phát triển sản phẩmbảo hiểm y tế hộ gia đình

Phát triển sản phẩm bảo hiểm y tế hộ gia đình được hiểu ở hai khía cạnh là đa dạng hóa các sản phẩm bảo hiểm y tế và nâng cao chất lượng các sản phẩm BHYT [5].

1.3.3. Phát triển mạng lưới bảo hiểm y tế hộ gia đình

a. Mạng lưới đơn vị thu

Thông qua cơ quan bảo hiểm xã hội

Thông qua bưu điện

Thông qua Ngân hàng

Thông qua tổ chức hội, Đoàn thể

b. Mạng lưới tuyên truyền, quảng bá và hỗ trợ hộ gia đình tham gia BHYT hộ gia đình

Nhân tố ảnh hưởng quan trọng, nhiều mặt đối với phát triển BHYT hộ gia đình chính là công tác truyền thông, phổ biến pháp luật về BHYT. Các thông tin từ Chính phủ đến người dân về chính sách, cơ chế BHYT sẽ được truyền thông đảm nhận và ngược lại thu thập và chuyển tải ý kiến người dân đến Chính phủ về các vấn đề thực thi cơ chế, chính sách [5].

1.3.4. Phát triển chất lượng bảo hiểm y tế hộ gia đình

Chất lượng dịch vụ được đánh giá trên hai khía cạnh, đó là quá trình cung cấp dịch vụ và kết quả của dịch vụ.

• 1. ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH
     1. Mức tăng số lượng người tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

Tỷ lệ người tham gia BHYT hộ gia đình trên tổng dân số là tiêu chí được sử dụng để theo dõi và đánh giá cụ thể theo từng nhóm đối tượng hoặc theo phạm vi địa phương.Ngoài ra, để đánh giá tính hiệu quả của quá trình gia tăng quy mô đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình còn phải thông qua nhiều yếu tố như sự bao phủ về dân số tham gia BHYT, tình hình tham gia BHYT theo nhóm đối tượng và độ bao phủ BHYT hộ gia đình theo địa bàn hành chính (huyện/thị xã/thành phố).

• • 1. Độ bao phủ về gói quyền lợi bảo hiểm y tế

– Cơ sở khám chữa bệnh BHYT: Tiêu chí này phản ánh độ bao phủ của mạng lưới cơ sở khám chữa bệnh BHYT hộ gia đình và mức độ đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh theo phân cấp và phân tuyến phù hợp.

– Khám chữa bệnh BHYT và tiếp cận dịch vụ y tế của người tham gia BHYT theo hộ gia đình: Tiêu chí này phản ánh về các đơn vị khám chữa bệnh, tuyến khám và điều trị mà người tham gia BHYT hộ gia đình được hưởng.

1.4.3. Mức tăng số mạng lưới bảo hiểm y tế hộ gia đình

Tỷ lệ tăng số lượng nhân viên phụ trách thu bao hiểm y tế hộ gia đình tại các đại lý thu qua các năm theo đơn vị hành chính cấp huyện.

Tỷ lệ tăng số lượng cán bộ phụ trách công tác tuyên truyền, quảng bá và hỗ trợ các hộ gia đình tham gia BHYT theo hộ gia qua các năm.

Tỷ lệ tăng đơn vị khám chữa bệnh qua các năm trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

1.4.4. Mức tăng chất lượng bảo hiểm y tế hộ gia đình

Theo quan điểm này, chất lượng BHYT hộ gia đình được đánh giá dựa trên các tiêu chí sau:

– Khả năng tiếp cận dịch vụ y tế: người dân có thể tham gia khám chữa bệnh ban đầu và chuyển tuyến khi có yêu cầu.

– Chất lượng khám chữa bệnh bằng BHYT hộ gia đình: thủ tục đăng ký, thời gian chờ khám, đội ngũ bác sĩ, trang thiết bị hỗ trợ khám chữa bệnh.

– Công tác giải quyết chế độ BHYT hộ gia đình: thời gian thực hiện thủ tục, hồ sơ giải quyết chế độ BHYT.

– Thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin.

• 1. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA

Bối cảnh phát triển bảo hiểm xã hội địa phương

Nhận thức của đối tượng thuộc diện tham gia

1.5.3. Năng lực bộ máy BHXH địa phương

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNHTRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

QUẢNG BÌNH

2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BHXH TỈNH QUẢNG BÌNH

Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Bình gồm có 11 phòng chức năng và 08 BHXH huyện, thị xã & thành phố.

2.2. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG BHYT HỘ GIA ĐÌNH CỦA TỈNH QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN 2016 – 2018

Số thu từ hoạt động BHYT hộ gia đình giai đoạn 2016 – 2018 tăng lêntừ22.938 triệu đồng vào năm 2016 lên 107.159 triệu đồng vào năm 2018, nguyên nhân là do là do đối tượng tham gia lên đáng kể. Qua cân đối thu – chi của 3 năm chi tiết của tất cả các huyện, thị xã, thành phố nhận thấy số thu không đủ số chi KCB, bình quân chỉ đáp ứng khoảng 66,66%, như vậy khoảng 33,34% kinh phí số chi cho đối tượng này phải do các nhóm đối tượng khác bù đắp.

2.3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH TỈNH QUẢNG BÌNH

2.3.1. Gia tăng quy mô đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

a. Thực trạng bao phủ BHYT trên tổng dân số

Tính đến 31/12/2018, tổng số người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh Quảng Bình là 835.410 người, tăng 58.637 người so với năm 2016, tương ứng tăng 6,06% và đạt tỷ lệ bao phủ dân số là 94,36%. Kết quả cụ thể tình hình thực hiện đối tượng tham gia được phản ánh tại Bảng 2.4.

Bảng 2.4. Tình hình tham gia BHYT so với dân số năm 2016-2018

(Nguồn: BHXH tỉnh Quảng Bình)

Diện bao phủ BHYT cho người dân tỉnh Quảng Bình tăng nhanh từ 88,3% năm 2016 lên 94,36% năm 2017. Đây là một nỗ lực lớn trong tổ chức thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

Bảng 2.5. Tình hình tham gia BHYT theo nhóm đối tượng trên địa bàn tỉnh Quảng Bình năm 2018

(Nguồn: BHXH tỉnh Quảng Bình)

Nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình (nhóm 5) là 37.416 người, tương ứng 18% người chưa tham gia. Năm 2018 đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình có bước phát triển vượt bậc so với năm 2016, tăng 107.454 người, tương ứng tăng 169% so với năm 2016.

b. Thực trạng bao phủ BHYT hộ gia đình theo địa bàn hành chính (huyện/thị xã/thành phố)

Bảng 2.6. Số người tham gia BHYT hộ gia đình theo từng địa phương

(Nguồn: BHXH tỉnh Quảng Bình)

Qua bảng 2.6, có thể thấy 2017 là năm gia tăng số lượng người tham gia BHYT hộ gia đình một cách đáng kể. Đặc biệt có huyện Quảng Trạch tăng từ hơn 4 ngàn người lên gần 32 ngàn người tham gia loại hình BHYT này. Trong khi đó, tại thành phố Đồng Hới và huyện Quảng Ninh có lượng gia tăng người tham gia BHYT hộ gia đình không nhiều bằng các địa phương khác trong tỉnh Quảng Bình.

Bảng 2.7. Thực trạng bao phủ BHYT theo địa bànhành chính năm 2018

(Nguồn: BHXH tỉnh Quảng Bình)

Qua báo cáo số liệu bảng 2.7 cho thấy bao phủ về dân số có thẻ BHYT giữa các địa bàn của tỉnh Quảng Bình có sự khác biệt, khu vực thành thị,

2.3.2. Thực trạng phát triển sản phẩm bảo hiểm y tế hộ gia đình

Trong thời gian qua, cơ quan BHXH tỉnh vẫn luôn thực hiện tốt các gói sản phẩm bảo hiểm y tế hộ gia đình theo đúng quy định trong luật BHYT năm 2008.

Ngoài ra, trong giai đoạn 2016 – 2018, cơ quan BHXH tỉnh đã thực hiện phát triển thêm một số gói sản phẩm BHYT dành cho các hộ tham gia BHYT hộ gia đình liên quan đến:Thanh toán chi phí vận chuyển;Sử dụng thuốc điều trị ung thư và chống thải ghép ngoài danh mục; Tai nạn giao thông;KCB ngoài giờ hành chính ngày nghỉ, ngày lễ

2.3.3. Thực trạng phát triển mạng lưới bảo hiểm y tế hộ gia đình

a. Mạng lưới đại lý thu

Bảng 2.10. Số lượng nhân viên đại lý thu của BHXH tỉnh

(Nguồn: BHXH tỉnh Quảng Bình)

Đến cuối năm 2016, BHXH tỉnh đã triển khai tập huấn, cấp chứng chỉ, chuyển đổi ký hợp đồng làm đại lý thu đối với 372 đại lý thu của Bưu điện (thanh lý hợp đồng thu BHYT hộ gia đình với hệ thống đại lý thu do UBND cấp xã giới thiệu). Hệ thống đại lý thu BHYT hộ gia đình Bưu Điện được mở rộng lên 529 đại lý vào năm 2017 và đến hết năm 2018đã có 566 đại lý. .

b. Mạng lưới tuyên truyền, quảng bá và hỗ trợ hộ gia đình tham gia BHYT hộ gia đình

Trong giai đoạn 2016 – 2018, số lượng đội ngũ tuyên truyền, quảng bá và hỗ trợ hộ gia đình không có sự thay đổi. Đội ngũ cán bộ, cộng tác viên tuyên truyền gồm: 01 cán bộ chuyên trách ở BHXH tỉnh; 30 cộng tác viên, trong đó:

+ Trong ngành BHXH: 19 cộng tác viên là cán bộ viên chức thuộc các phòng nghiệp vụ, BHXH cấp huyện của BHXH tỉnh

+ Ngoài ngành: 11 cộng tác viên, gồm 1 cộng tác viên tại Tạp chí sinh hoạt Chi bộ – thuộc Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ, 1 cộng tác viên ở Báo Quảng Bình, 1 cộng tác viên ở Đài phát thanh – Truyền hình tỉnh, 08 cộng tác viên ở Đài Truyền thanh cấp huyện.

c. Mạng lưới cơ sở khám chữa bệnh bằng BHYT hộ gia đình

Hệ thống các cơ sở KCB BHYT trên địa bàn tỉnh tổng cộng có 175 cơ sở. Hệ thống cơ sở KCB BHYT được phân bố đồng đều, cơ bản đáp ứng toàn diện nhu cầu sử dụng dịch vụ BHYT, nguồn lực để đáp ứng mục tiêu phát triển BHYT hộ gia đình.

Bảng 2.12. Thực trạng về cơ sở KCB BHYT

(Nguồn: Niên giám thống kê và BHXH tỉnh Quảng Bình)

Kết quả ở bảng 2.12 cho thấy số lượng đơn vị khám chữa bệnh có sử dụng BHYT hộ gia đình không có sự tăng lên trong giai đoạn nghiên cứu.

2.3.4. Phát triển chất lượng bảo hiểm y tế hộ gia đình

a. Khả năng tiếp cận dịch vụ y tế

Người tham gia BHYT hộ gia đình được đăng ký nơi khám chữa bệnh ban đầu và được chuyển tuyến theo yêu cầu chuyên môn. Việc tổ chức KCB cho người tham gia BHYT được các cơ sở KCB thực hiện đầy đủ, đúng quy trình, đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng dịch vụ BHYT, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT tiếp cận với các dịch vụ y tế.

b. Chất lượng khám chữa bệnh

Bảng 2.14. Thực trạng năng lực khám chữa bệnh BHYT năm 2018

(Nguồn: BHXH tỉnh Quảng Bình)

Qua số liệu trên cho thấy đội ngũ bác sỹ và các trang thiết bị kỷ thuật cao chủ yếu tập trung tại Bệnh viện, các cơ sở y tế tuyến phường, xã chưa được trang bị những thiết bị cần thiếtchủ yếu để khám, chẩn đoán. Năng lực khám chữa bệnh của các cơ sở y tế chưa đáp ứng các yêu cầu điều trị kỷ thuật cao, thiết bị hiện đại.

c. Công tác giải quyết chế độ bảo hiểm y tế

Trên địa bàn tỉnh Quảng Bình, thực hiện thanh toán chi phí KCB BHYT cho 959.258 lượt người, tăng 31.935 lượt người so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, KCB ngoại trú 811.551 lượt người, tăng 26.334 lượt người so với cùng kỳ năm trước; KCB nội trú 147.707 lượt người, tăng 5.601 lượt người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ liên thông dữ liệu chi phí KCB BHYT đạt 100%, trong đó dữ liệu gửi kịp thời trong ngày đạt 88,3%.

d. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng phục vụ

– Cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin: Thực tế cho thấy công tác này vẫn chưa được chú trọng thực hiện.

– Cải cách thủ tục hành chính việc cấp thẻbảo hiểm y tế: BHXH tỉnh đã phân cấp việc cấp thẻ BHYT hộ gia đình cho BHXH các huyện, thị xã, thành phố nhằm đảm bảo tính khách quan và phù hợp với năng lực của đơn vị, tạo thuận lợi cho người tham gia BHYT.

– Cải cách hành chính công tác khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: Gần đây, đã có sự phối hợp giữa BHXH tỉnh và Sở Y tế để phân tuyến KCB BHYT. Các cơ sở KCB bố trí lại nơi tiếp đón, đăng ký KCB; tinh giản các thủ tục hành chính; thay đổi lề lối, tác phong làm việc của đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế. Phân cấp cho BHXH các huyện duyệt hồ sơ thanh toán trực tiếp chi phí KCB BHYT dưới 1 triệu đồng, tạo nhiều thuận tiện cho người tham gia BHYT, tiết kiệm thời gian, quãng đường đi lại cho bệnh nhân khi thực hiện thanh toán chế độ KCB BHYT.Triển khai hệ thống phần mềm giám định BHYT tập trung mới do BHXH Việt Nam cung cấp cho toàn bộ các trạm y tế xã, các phòng khám đa khoa, các bệnh viện ký hợp đồng KCB BHYT.

2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG

2.4.1. Những kết quả đạt được

– Gia tăng đối tượng tham gia BHYT. Số người tham gia BHYT hộ gia đình đã tăng nhanh trong những năm gần đây đa phần do nhận thức của người dân về trách nhiệm, quyền lợi khi tham gia BHYT đã được nâng lên.

– Cơ quan BHYT đã phát triển thêm một số gói sản phẩm BHYT hộ gia đình khác nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi và giúp giảm chi phí cho người dân.

• Trong quá trình phát triển mạng lưới BHYT hộ gia đình, công tác tuyên truyền, quảng bá và hỗ trợ hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình được tăng cường thực hiện và đạt nhiều kết quả khả quan.

2.4.2. Những hạn chế, tồn tại

– Sức hút của việc tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình đối với người dân còn thấp.

– Việc phát triển các mạng lưới tham gia, kênh tiếp cận đối tượng tham gia chưa đạt hiệu quả cao.

– Chất lượng BHYT hộ gia đình chưa phù hợp với điều kiện tham gia. Nhìn chung chất lượng khám chữa bệnh chưa đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân nhất là ở tuyến y tế cơ sở.

2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại

Thứ nhất, về phía người dân:Nhận thức của người dân về nghĩa vụ và quyền lợi đối với việc tham gia BHYT hộ gia đình còn hạn chế, chưa nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của Nhà nước về BHXH.

Thứ hai, về phía cán bộ BHXH:Nội dung công tác thông tin tuyên truyền của BHXH Quảng Bình đến người dân về BHYT hộ gia đình còn đơn giản, hình thức chưa hấp dẫn làm cho người dân không mấy quan tâm.

Thứ ba, về các văn bản về chính sách:Chính sách về BHYT hộ gia đình là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước nhưng việc ban hành các văn bản hướng dẫn còn chậm.

Thứ tư, mức chi thù lao cho đại lý còn thấp, chưa hấp dẫn đại lý thu.

Thứ năm, chất lượng KCB BHYT của một số cơ sở KCB còn hạn chế.

Thứ sáu, ngân sách của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn.

CHƯƠNG 3
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

QUẢNG BÌNH

3.1. QUAN ĐIỂM VÀ PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH

3.1.1. Quan điểm

3.1.2. Phương hướng

3.2. CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH

3.2.1. Giải pháp gia tăng quy mô đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

– Xây dựng kế hoạch tuyên truyền riêng về chính sách BHYT hộ gia đình, cụ thể theo từng tháng, quý, năm.

– Phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể để tuyên truyền.

– Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền.

3.2.2. Giải pháp đa dạng hóa sản phẩm BHYT hộ gia đình

Trong thời gian tới, cơ quan BHXH tỉnh Quảng Bình cần chủ động trong việc ký hợp đồng khám chữa bệnh với phòng khám đa khoa tư nhân có uy tín trên địa bàn và người dân vẫn được hưởng quyền lợi quy định trên thẻ như khám chữa bệnh tại trạm y tế tuyến xã hoặc phòng khám đa khoa hoặc bệnh viện tuyến huyện.Ngoài ra, tạo điều kiện để người bệnh có thể mua thuốc tại bệnh viện hoặc các trạm y tế sau khi khám ở phòng khám tư nhân theo chế độ BHYT. Yêu cầu cơ sở KCB phải có trách nhiệm phải cung ứng thuốc đầy đủ, kịp thời, đúng quy định, đáp ứng nhu cầu điều trị của người bệnh BHYT theo danh mục thuốc đã xây dựng, không để người bệnh phải tự mua.

3.2.3. Giải pháp phát triển các mạng lưới tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình hiệu quả

– Đẩy mạnh cải cách hành chính để người dân dễ tiếp cận chính sách bảo hiểm y tế

– Mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động hệ thống đại lý thu bảo hiểm y tế

3.2.4. Nâng cao chất lượng BHYT hộ gia đình

– Nâng cao năng lực cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

– Đổi mới cơ chế tài chính, phương thức thanh toán, giảm chi tiêu từ tiền túi của người dân trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

– Nâng cao chất lượng giám định thanh toán khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

– Cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng phục vụ.

KẾT LUẬN

BHYT hộ gia đình là một chính sách xã hội lớn của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Triển khai thực hiện chính BHYT hộ gia đình để đảm bảo về mặt vật chất, tinh thần cho mọi người tham gia và hưởng các chế độ BHYT ở mọi thành phần, khu vực kinh tế.

Từng bước mở rộng vững chắc hệ thống BHYT hộ gia đình và an sinh xã hội tiến tới áp dụng chế độ BHYT cho mọi nhà là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước ta trong thời kỳ mới. Chính vì vậy, việc mở rộng đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình là một trong những mục tiêu quan trọng của ngành BHXH nhằm mục tiêu cụ thể hóa chủ trương đó. Luật BHYT quy định về BHYT hộ gia đình cũng đã được ban hành và thực hiện, tuy nhiên kết quả tham gia BHYT hộ gia đình tại tỉnh Quảng Bình còn khá khiêm tốn.

Trên cơ sở thực trạng đó, tác giả đề tài đã đi sâu phân tích, chứng minh làm rõ thêm cơ sở lý luận về BHYT hộ gia đình; Đánh giá được thực trạng tham gia BHYT hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình trong thời gian qua. Từ đó, tác giả đề xuất một số giải pháp để phát triển đối tượng tham BHYT hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới.

Với những giải pháp được đưa ra đồng bộ và cụ thể, cách thức triển khai mạnh mẽ, phù hợp với từng thời điểm phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, tuy chưa thực sự đầy đủ nhưng tác giả hy vọng rằng luận văn sẽ đóng góp một phần trong việc tìm ra giải pháp tối ưu nhất để triển khai thực hiện tốt chính sách BHYT đặc biệt là việc phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình cùng với sự tham gia của cả hệ thống chính trị, đảm bảo chính sách BHYT thực sự góp phần đảm bảo an sinh xã hội, công bằng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể nhân dân cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, tuyên truyền một cách sâu rộng và nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, ý nghĩa của BHYT để mọi người dân nắm được những nội dung cơ bản của Luật BHYT. Các đơn vị thực hiện chính sách BHYT cũng cần thường xuyên đánh giá, nhìn nhận một cách nghiêm túc, khách quan những tồn tại hạn chế trong từng khâu, từng bước của quá trình thực hiện, từ đó có những giải pháp tốt hơn và có những kiến nghị đề xuất sửa đổi cơ chế, chính sách phù hợp với thực tiễn, đảm bảo cho chính sách đi vào cuộc sống, thực hiện thắng lợi mục tiêu BHYT ở địa phương cũng như của cả nước./.

LIỆN HỆ:

SĐT+ZALO: 0935568275

E:\DỮ LIỆU COP CỦA CHỊ YẾN\DAI HOC DA NANG\KINH TE PHAT TRIEN\DCCT QUANG BINH\NGUYEN THI THUY TRANG