Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam
1. Lý do chọn đề tài
Ngay từ những năm tháng đầu tiên của cuộc đời, ngôn ngữ phát triển rất mạnh mẽ, tạo ra những điều kiện cơ hội để trẻ lĩnh hội những kinh nghiệm lịch sử, xã hội của nền văn hóa loài người. Nó giúp trẻ tích lũy kiến thức phát triển tư duy, giúp trẻ giao tiếp được với mọi người xung quanh, là phương tiện giúp trẻ điều chỉnh, lĩnh hội những giá trị đạo đức mang tính chuẩn mực. Ngày nay trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ chúng ta cần thấy rõ vai trò của ngôn ngữ đối với việc giáo dục phát triển toàn vẹn nhân cách trẻ. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ có tính quyết định đối với sự phát triển giao tiếp sau này của trẻ. Chính vì vậy phát triển ngôn ngữ không chỉ dừng lại ở nhiệm vụ hình thành và phát triển các năng lực ngôn ngữ: nghe, nói, tiền đọc, tiền viết mà nhiệm vụ quan trọng hơn đó là bồi dưỡng vốn từ vựng cho trẻ. Thông qua các hoạt động phát triển ngôn ngữ, trẻ nhớ được, hiểu được và nói được, diễn đạt lưu loát, mạnh dạn trình bày suy nghĩ của bản thân bằng chính khả năng ngôn ngữ của mình. Trên cơ sở đó, chúng tôi quyết định chọn đề tài: “Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam” để nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo và chuẩn bị những kiến thức và kỹ năng ngôn ngữ cần thiết cho trẻ vào lớp 1.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, Tỉnh Quảng Nam.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất và áp dụng được các biện pháp quản lý phù hợp sẽ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động quản lý phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
– Nghiên cứu cơ sở lý luận
– Nghiên cứu thực trạng
– Đề xuất biện pháp
6. Phạm vi nghiên cứu
– Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo.
– Về không gian: Tại 20 trường mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn.
– Về thời gian: Từ năm 2019 đến năm 2020.
– Đối tượng khảo sát: Cán bộ quản lý, giáo viên, trẻ, phụ huynh.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
– Phương pháp phân tích, tổng hợp
– Phương pháp so sánh
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
– Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
– Phương pháp quan sát
– Phương pháp chuyên gia
– Phương pháp phỏng vấn
7.3. Nhóm phương pháp hỗ trợ
Sử dụng phương pháp thống kê toán học
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo từ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO
1.1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu về phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại các trường mẫu giáo
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
1.2. Các khái niệm chính của đề tài
1.2.1. Khái niệm quản lý, quản lý giáo dục, quản lý trường mẫu giáo
1.2.1.1. Khái niệm quản lý
Chúng ta có thể hiểu: quản lý là hoạt động, tác động có tổ chức, có định hướng, có kế hoạch của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý để bảo đảm sự vận hành và phát triển của hệ thống hợp quy luật khách quan nhằm đạt được mục tiêu đã xác định theo yêu cầu của chủ thể quản lý.
1.2.1.2. Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động khoa học, có tổ chức và định hướng của ngành giáo dục, nhà quản lý giáo dục các cấp lên tất cả các thành tố cấu thành của hệ thống giáo dục một cách hợp quy luật nhằm đảm bảo quá trình tối ưu hóa cho hệ thống giáo dục vận hành ổn định và phát triển không ngừng, mở rộng cả về số lượng và gia tăng chất lượng giáo dục.
1.2.1.3. Quản lý trường mẫu giáo
Quản lý trường mẫu giáo là công việc của người đứng đầu (Ban Giám hiệu) các trường học có học sinh lứa tuổi nhỏ nhất trong nền giáo dục quốc dân. Quản lý trường mẫu giáo là hoạt động chỉ đạo, giám sát, điều tết và đánh giá quá trình giảng dạy, học tập, sử dụng cơ sở vật chất, dụng cụ, trang thiết bị và các vấn đề khác của giáo viên, nhân viên, người lao động, trẻ em đang học tập và làm việc tại các trường mẫu giáo theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và chính sác, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
1.2.2. Khái niệm ngôn ngữ, giáo dục phát triển ngôn ngữ
1.2.2.1. Khái niệm ngôn ngữ
Để thuận lợi trong quá trình nghiên cứu, chúng ta nên hiểu một cách thống nhất rằng: Ngôn ngữ là tập hợp lời nói, chữ viết được cơ cấu, một tổ chức chặt chẽ có hệ thống mà con người sử dụng trong quá trình tư duy, giao tiếp để định hình, để biểu hiện và trao đổi thông tin.
1.2.2.2. Khái niệm giáo dục phát triển ngôn ngữ
Giáo dục phát triển ngôn ngữ là quá trình tác động của người dạy đến người học bằng nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục ngôn ngữ đã được nghiên cứu và thử nghiệm một cách có hệ thống, có lộ trình nhằm đạt được những mục tiêu về mặt ngôn ngữ đã đề ra.
1.2.3. Khái niệm quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Là quá trình kiểm soát của cán bộ quản lý ở các trường mẫu giáo về: mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức, các điều kiện phát triển ngôn ngữ và công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ đối với giáo viên, nhân viên và học sinh nhằm đảm bảo hoạt động giáo dục phát triển ngôn ngữ được duy trì theo đúng quy định của nhà trường, của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm đạt kết quả cao nhất.
1.3. Hoạt động phát phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
1.3.1. Mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
– Có khả năng lắng nghe, hiểu lời nói trong giao tiếp hằng ngày;
– Có khả năng biểu đạt bằng nhiều cách khác nhau (lời nói, nét mặt, cử chỉ, điệu bô…)
– Diễn đạt rõ ràng và giao tiếp có văn hóa trong cuộc sống hằng ngày;
– Có khả năng nghe và kể lại sự việc, kể lại truyện;
– Có khả năng cảm nhận vần điệu, nhịp điệu của bài thơ, ca dao, đồng dao phù hợp với độ tuổi;
– Có một số kỹ năng ban đầu về việc đọc và viết
1.3.2. Nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi bao gồm 05 vấn đề sau: phát triển khả năng nghe và nói; kể chuyện, đọc thơ, đồng dao, ca dao, tục ngữ; trò chơi đóng kịch; kể truyện sáng tạo và chuẩn bị cho việc học đọc, học viết.
1.3.3. Phương pháp, hình thức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Theo chương trình giáo dục mẫu giáo do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành thì có 05 nhóm phương pháp giáo dục: nhóm phương pháp thực hành, trải nghiệm; nhóm phương pháp trực quan – minh họa; nhóm phương pháp dùng lời nói; nhóm phương pháp giáo dục bằng tình cảm và kích lệ; nhóm phương pháp nêu gương – đánh giá. Có 03 nhóm hình thức tổ chức như sau: thứ nhất là theo mục đích và nội dung giáo dục, thứ hai là theo vị trí không gian, có hai tiểu hình thức: tổ chức hoạt động trong phòng, lớp và tổ chức hoạt động ngoài trời. Thứ ba là theo số lượng trẻ, có các tiểu hình thức: tổ chức hoạt động cá nhân; tổ chức hoạt động theo nhóm nhỏ; tổ chức hoạt động theo nhóm lớn.
1.3.4. Các điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi bao gồm hai yếu tố: môi trường vật chất và môi trường xã hội.
1.3.5. Kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Công tác kiểm tra, đánh giá được thực hiện cả đối với cán bộ quản lý, giáo viên và trẻ trên các vấn đề giáo dục: Mục tiêu giáo dục, nội dung – hình thức giáo dục, phương pháp giáo dục… Mục đích của công tác này là: “Xác định mức độ đạt được ở các lĩnh vực phát triển theo giai đoạn, trên cơ sở đó điều chỉnh kế hoạch chăm sóc, giáo dục cho giai đoạn tiếp theo”.
1.4. Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
1.4.1. Quản lý mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Quản lý mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi bao gồm 07 vấn đề sau: khả năng lắng nghe, hiểu lời nói trong giao tiếp hằng ngày; khả năng biểu đạt bằng nhiều cách khác nhau (lời nói, nét mặt, cử chỉ, điệu bô…); khả năng diễn đạt rõ ràng và giao tiếp có văn hóa trong cuộc sống hằng ngày; khả năng nghe và kể lại sự việc, kể lại truyện; khả năng cảm nhận vần điệu, nhịp điệu của bài thơ, ca dao, đồng dao phù hợp với độ tuổi; một số kỹ năng ban đầu về việc đọc và viết.
1.4.2 . Quản lý nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Là hoạt động kiểm soát, điều tiết các yếu tố trong nội dung giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Quản lý nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi bao gồm 05 vấn đề sau: quản phát triển khả năng nghe và nói; quản lý kể chuyện, đọc thơ, đồng dao, ca dao, tục ngữ; quản lý trò chơi đóng kịch; quản lý kể truyện sáng tao; quản lý hoạt động chuẩn bị cho việc học đọc, học viết.
1.4.3. Quản lý phương pháp, hình thức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Quản lý phương pháp, hình thức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi là hoạt động kiểm soát, hướng dẫn, đánh giá về mặt phương pháp của cán bộ quản lý đối với giáo viên giảng dạy và quá trình học tập của trẻ nhằm đảm bảo các phương pháp, nhóm phương pháp, hình thức giảng dạy mà giáo viên lựa chọn là phù hợp, hiệu quả.
1.4.4. Quản lý các điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Quá trình quản lý các điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi nhằm đảm bảo: tất cả các yếu tố nêu trên phải luôn được kiểm soát một cách chặt chẽ và luôn đáp ứng được các yêu cầu về mặt tiêu chuẩn, chất lượng của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như quy chuẩn của nhà trường.
1.4.5. Quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi
Quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi được thực hiện thông qua một quá trình bao gồm năm bước sau: thứ nhất là cập nhật văn bản; thứ hai là lập kế hoạch quản lý, thứ ba là thực hiện kế hoạch, thứ tư là đánh giá kết quả thực hiện và thứ năm là điều chỉnh những vấn đề cần thiết.
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
1.5.1. Yếu tố chủ quan
Yếu tố chủ quan là những là những vấn đề thuộc về chủ thể giáo dục như: cán bộ quản lý, giáo viên… Những yếu tố này hoàn toàn có thể kiểm soát được. Yếu tố chủ quan của quá trình quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi chính là năng lực thể chất, năng lực chuyên môn, ý thức, kỹ năng, cơ sở vật chất, trang thiết bị… của chủ thể giáo dục.
1.5.2. Yếu tố khách quan
Yếu tố khách quan là những vấn đề tồn tại một cách khách quan bên ngoài chủ thể giáo dục. Bản thân các chủ thể giáo dục không thể lường trước, không thể tác động và kiểm soát được các yếu tố này. Tuy vậy, các yếu tố khách quan này vẫn có thể tác động một cách mạnh mẽ và trực tiếp vào các hoạt động của chủ thể giáo dục. Yếu tố khách quan trong quá trình quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi bao gồm các yếu tố: văn hóa, môi trường tự nhiên, điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội và những hiện tượng tinh thần tồn tại với tư cách là khách thể của hoạt động giáo dục.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO TỪ 5 – 6 TUỔI TẠI
CÁC TRƯỜNG MẪU GIÁO THỊ XÃ ĐIỆN BÀN,
TỈNH QUẢNG NAM
2.1. Khái quát quá trình điều tra khảo sát thực trạng
2.1.1. Mục tiêu khảo sát
Mục đích khảo sát là nhằm nắm bắt và đánh giá đúng thực trạng giáo dục và quản lý giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại. Kết quả thu thập được từ quá trình khảo sát làm cơ sở để đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động quản lý giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo.
2.1.2. Nội dung khảo sát
– Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về thực trạng mục tiêu, nội dung, phương pháp – hình thức, các điều kiện và công tác kiểm tra – đánh giá hoạt động giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi của giáo viên.
– Nhận thức của cán bộ quản lý về thực trạng ông tác quản lý mục tiêu, nội dung, phương pháp – hình thức, các điều kiện và công tác kiểm tra – đánh giá hoạt động giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6.
2.1.3. Khách thể khảo sát và mẫu khảo sát
– Khách thể khảo sát là quá trình giáo dục và quản lý giáo dục tại các trường mẫu giáo.
– Mẫu khảo sát là là 52 cán bộ quản lý và 172 giáo viên lớp mẫu giáo lớn tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn.
2.1.4. Quy trình khảo sát
– Xây dựng phiếu điều tra
– Phát và thu phiếu điều tra
– Tổng hợp phiếu điều tra
– Xử lý thông tin
2.1.5. Phương pháp khảo sát
– Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi:
– Phương pháp quan sát:
– Phương pháp chuyên gia:
2.2. Khái quát tình hình kinh tế chính trị – văn hóa xã hội và giáo dục của thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
2.2.1. Tình hình kinh tế – chính trị của thị xã Điện Bàn
Điện Bàn là thị xã thuộc tỉnh Quảng Nam có diện tích tự nhiên là 21.471 ha, trong đó có 10.046 ha đất nông nghiệp; dân số là 203.295 người. thị xã Điện Bàn có 20 xã, phường, trong đó Vĩnh Điện là phường trung tâm. Với sự nỗ lực và phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các cấp với nhân dân mà tình hình kinh tế và chính trị của thị xã luôn được giữ vững và phát triển tốt.
2.2.3. Tình hình giáo dục mẫu giáo của thị xã Điện Bàn
Hiện nay, nhìn chung cơ sở vật chất và quy mô mạng lưới trường học, lớp học trên địa bàn thị xã được củng cố, mở rộng, trong năm 2019 đã triển khai xây dựng thêm 45 pḥòng học tại 08 trường. Hiện nay trên địa bàn thị xã Điện Bàn có 20 TMG công lập. Trong đó có 238 lớp học, 6387 trẻ, 476 GV, 52 CBQL.
2.3. Thực trạng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
2.3.1. Thực trạng mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Có từ 81,3% cán bộ quản lý và giáo viên được khảo sát đánh giá mức độ thược hiện mục tiêu phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5- 6 tuổi là: thường xuyên và kết quả đạt được trong công tác này là loại khá.
2.3.2. Thực trạng nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Có từ 88,6% đến 100% CBQL và GV tại các TMG thị xã Điện Bàn đánh giá loại khá nhưng có từ 78,3% đến 100% đối tượng được khảo sát đánh giá mức độ thực hiện ở mức rất thường xuyên.
2.3.3. Thực trạng phương pháp, hình thức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Kết quả khảo sát của chúng tôi cho thấy mức độ xử dụng giữa các phương pháp và hình thức khác nhau là không đồng đều. Kết quả đạt được khi sử dụng các phương pháp và hình thức này đều đạt ở mức khá.
2.3.4. Thực trạng các điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Các điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi về cơ bản là đầy đủ.
2.3.5. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Công tác này được nhận thức đầy đủ về vai trò của nó đối với chất lượng của hoạt động giáo dục và công tác quản lý giáo dục.
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
2.4.1. Thực trạng quản lý mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Cán bộ quản lý tại các trường mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn luôn nỗ lực và dạt những kết quả nhất định. Đối với công tác quản lý mục tiêu phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi thì cả 4 vấn đề của nó luô được thực hiện thường xuyên với kết quả tốt.
2.4.2. Thực trạng quản lý nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
100% đối tượng được khảo sát đều đánh giá mức độ thực hiện công tác quản lý nội dung của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở mức rất thường xuyên và thường xuyên với kết quả đạt được là loại tốt và loại khá.
2.4.3. Thực trạng quản lý phương pháp, hình thức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Hiện nay, mặc dù GV cơ bản nắm được các phương pháp và hình thức giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi nhưng vấn đề đặt ra là sự phù hợp và hiệu quả áp dụng các phương pháp cụ thể chưa cao.
2.4.4. Thực trạng quản lý các điều kiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Về cơ bản các điều kiện này đáp ứng được nhu cầu hiện tại.
2.4.5. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
Công tác quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi đang được thực hiện nghiêm túc với mức độ thường xuyên và kết quả đạt được ở mức khá. Bảng số liệu dưới đây thể hiện rất rõ thực trạng trên.
2.5. Đánh giá chung
2.5.1. Điểm mạnh
Hầu hết GV đều nắm rõ các vấn đề của công tác giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Cán bộ quản lý thường xuyên triển khai, phổ biến, chỉ đạo thực hiện các quy chế, quy định, chương trình các văn bản hướng dẫn của các cấp lãnh đạo, quản lý ngành một cách kịp thời. Các điều kiện phục vụ về cơ bản đáp ứng được nhu cầu hiện tại của các trường mẫu giáo, công tác quản lý vận hành một cách hiệu quả, phát huy tác dụng của nó trong giáo dục.
2.5.2. Điểm yếu
Nhận thức của một số cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh về tầm quan trọng của quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi còn chưa thực sự đúng và đầy đủ. Mặc dù nắm được các hình thức và phương pháp giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi nhưng chưa thực sự linh hoạt trong việc lựa chọn phương pháp, hình thức giáo dục nào phù hợp nhất để phát huy kết quả cao nhất đối với từng giờ học, bài học, nội dung cụ thể, chưa biết kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy khác nhau. Chế độ làm việc, các chính sách chưa thực sự phù hợp và thỏa đáng.
2.5.3. Thời cơ
Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên được đào tạo bài bản, có kỹ năng và thái độ làm việc tốt, nghiêm túc, mẫu mực ngày càng nhiều nên cơ hội để không ngừng nâng cao chất lượng chăm sác, giáo dục trẻ cũng được mở ra và ngày càng phát triển. Nhận thức của phụ huynh và cộng đồng xã hội về vai trò của công tác giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ ngày càng đúng đắn và đầy đủ hơn. Điều kiện kinh tế ngày càng phát triển, mức thu nhập của phụ huynh và toàn xã hội được nâng cao nên công tác xã hội hóa giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
2.5.4. Thách thức
Thách thức đầu tiên là sự tác động của lối sống thực dụng, sự xuống cấp về mặt đạo đức, nhân cách của một bộ phận phụ huynh và xã hội tạo ra những sức ép tâm lý lên nhiều trẻ, gây ra tình trạng tự kỷ hoặc phát triển không bình thường ở một số trẻ. Sự lạnh lùng, vô cảm của con người và xã hội hiện đại, tình trạng bạo lục, hành hung, ngược đãi trẻ; chế độ, chính sách chưa cao.
CHƯƠNG 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGÔN NGỮ CHO TRẺ 5-6 TUỔI TẠI
CÁC TRƯỜNG MẪU GIÁO THỊ XÃ ĐIỆN BÀN,
TỈNH QUẢNG NAM
3.1. Các nguyên tắc chung đề xuất biện pháp
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Chúng tôi luôn bám sát các mục tiêu: Các biện pháp được đề xuất phải nhằm mục đích phục vụ trực tiếp cho quá trình thực hiện các mục tiêu giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi một cách cụ thể, rõ ràng, hiệu quả.
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
Các biện pháp đề xuất phải xuất phát từ thực tiễn, phải được đề xuất từ những cơ sở thực tiễn.
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học
Nguyên tắc này được thể hiện ở chỗ các biện pháp được đề xuất phải phù hợp với quy luật vận động và phát triển khách quan để đảm bảo khi áp dụng vào thực tế chúng có khả năng vận động, tồn tại và phát triển phù hợp với quy luột vận động của tự nhiên, xã hội và tư duy.
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
Các biện pháp được đề xuất phải thực sự thiết thực, có tác động mạnh mẽ và tích cực.
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi
Các biện pháp phải được kiểm chứng, khảo nghiệm để có căn cứ khách quan, có khả năng phát huy tính khả thi và tiếp tục được điều chỉnh trong thực tiễn giáo dục để ngày càng hoàn thiện hơn.
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh về tầm quan trọng của quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
– Mục đích và ý nghĩa của biện pháp
Mục đích cuối cùng của biện pháp này là từng bước làm thay đổi cả về lượng và chất trong quan điểm, nhận định, đánh giá và hành động đối với quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi.
– Nội dung và cách tiến hành
Triển khai nội dung các văn bản chỉ đạo về giáo dục và quản lý giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo, chương trình giáo dục. Tích cực tuyên truyền, phân tích về tầm quan trọng của quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi, cung cấp tài liệu để cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh nghiên cứu tự nâng cao nhận thức của mình.
– Điều kiện thực hiện
Phải có sự thống nhất và quyết tâm từ phòng Giáo dục đến Ban Giám hiệu các trường và toàn thể giáo viên. Phải có sự chỉ đạo quyết liệt, theo dõi, đánh giá kịp thời từ cấp Phòng đến các trường. Chuẩn bị sẵn sàng kinh phí phục vụ khi cần thiết.
3.2.2. Bồi dưỡng cho giáo viên về nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
– Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp
Khi xây dựng biện pháp này, chúng tôi hướng đến mục tiêu là từng bước khắc phục những hạn chế về nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi của giáo viên và cán bộ quản lý tại các trường mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn bằng cách tổ chức các lớp bồi dưỡng.
– Nội dung và cách thức tiến hành
Tăng cường tổ chức các lớp bồi dưỡng cho cán bộ quản lý và giáo viên các kiến thức cơ bản về nội dung giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi. Trong đó tập trung vào các vấn đề sau: phát triển khả năng nghe và nói; kể chuyện, đọc thơ, đồng dao, ca dao, tục ngữ; trò chơi đóng kịch; kể truyện sáng tạo và chuẩn bị cho việc học đọc, học viết theo đúng quy định và yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
– Điều kiện thực hiện
Phải có sự phối hợp thống nhất giữa Phòng Giáo dục với các trường mẫu giáo và trường Đại học sư phạm. Tích cực tổ chức các hoạt động áp dụng kiến thức, kỹ năng mới được bồi dưỡng vào thực tế giảng dạy và quản lý.
3.2.3. Thực hiện tốt các chế độ, chính sách giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
– Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp
Mục đích của biện pháp xây dựng và thực hiện tốt các chế độ, chính sách giáo dục ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi là nhằm động viên, tạo điều kiện thuận lợi về vật chất và tinh thần để giáo viên, cán bộ quản lý.
– Nội dung và cách thức tiến hành
Phòng Giáo dục nên phối hợp với chính quyền các cấp nhằm thực hiện đầy đủ và đảm bảo các chế độ, chính sách của nhà nước, của ngành giáo dục dành cho cán bộ quản lý và giáo viên các trường mẫu giáo.
– Điều kiện thực hiện
Có sự phối hợp và thống nhất giữa Phòng Giáo dục với các trường mẫu giáo và chính quyền các cấp. Có kinh phí thực hiện.
3.2.4. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
– Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp
Mục tiêu của biện pháp này là tăng cường sự phối hợp giữa ngành giáo dục với các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị – xã hội và nhân dân khác đang hoạt động trên địa bàn thị xã Điện Bàn nhằm huy động nhân lực, vật lực, kinh phí đầu tư cơ sở vật chất, hỗ trợ cho công tác giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi. \
– Nội dung và cách thức tiến hành
Để làm tốt công tác xã hội hóa trong giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi, cần có sự chung tay góp sức của chính quyền, các tổ chức, đoàn thể, nhân dân địa phương, nhất là của phụ huynh nhằm giúp các trường mẫu giáo có điều kiện xây dựng cơ sở vật chất làm thay đổi bộ mặt của nhà trường, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục, giúp uy tín của mình.
– Điều kiện thực hiện
Chuẩn bị tốt về mặt tâm lý, tác phong, thái độ trước khi tiếp xúc với các tổ chức trính trị, xã hội, đoàn thể và phụ huynh. Chuẩn bị tốt các nội dung, tài liệu tuyên truyền nhằm từng bước xã hội hóa công tác phát triển và quản lý phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi.
3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
– Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp
Mục tiêu của biện pháp này là: tăng cường và nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác kiểm tra, đánh giá và quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi.
– Nội dung và cách thức tiến hành
Trong quá trình thực hiện biện pháp: tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi cần tập trung vào các nội dung sau: theo dõi, xem xét hoạt động phát triển ngôn ngữ; phân tích và đưa ra kết luận về hoạt động phát triển ngôn ngữ; chỉ đạo hoạt động phát triển ngôn ngữ; định hướng hoạt động phát triển ngôn ngữ; điều chỉnh những sai lệch, những điểm không phù hợp trong hoạt động phát triển ngôn ngữ; khích lệ, giúp đỡ giáo viên giảng dạy hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
– Điều kiện thực hiện
Phải có kế hoạch kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi đã được xây dựng và phổ biến đến toàn thể cán bộ quản lý và giáo viên từ đầu mỗi kỳ học, năm học. Phải thực hiện nghiêm túc theo đúng kế hoạch kiểm tra đánh giá đã được ban hành.
3.3. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất
3.3.1. Mục đích khảo nghiệm
Mục đích khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi đối với các biện pháp được đề xuất của chúng tôi là xác định đúng, đầy đủ và rõ ràng về sự cấp thiết và mức độ khả thi để làm cơ sở vững chắc cho quá trình triển khai thực hiện đề tài nói chung và các biện pháp nói riêng.
3.3.2. Đối tượng khảo nghiệm
52 cán bộ quản lý, 172 giáo viên giảng dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn và 05 cán bộ quản lý đang làm việc tại Phòng Giáo dục-Đào tạo thị xã Điện Bàn.
3.3.3. Nội dung khảo nghiệm
Nhận thức và đánh giá của 52 cán bộ quản lý, 172 giáo viên giảng dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn và 05 cán bộ quản lý đang làm việc tại Phòng Giáo dục-Đào tạo thị xã Điện Bàn về mức độ cấp thiết mức độ khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6.
3.3.4. Tiến trình khảo nghiệm
– Thiết kế phiếu khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp;
– Phát phiếu cho các đối tượng được khảo sát – thu phiếu khảo sát
– Xử lý thông tin thu thập được từ các phiếu khảo sát
3.3.5. Kết quả khảo nghiệm và phân tích kết quả khảo nghiệm
Kết quả khảo nghiệm trên 229 đối tượng là cán bộ Phòng Giáo dục – Đào tạo, cán bộ quản lý và giáo viên tại các trường mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam cho thấy các biện pháp được đề xuất trong luận văn này có tính cấp thiết và tính khả thi rất cao.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Hiện nay, công tác phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các TMG thị xã Điện Bàn có mức độ thực hiện thường xuyên và kết quả đạt được ở mức khá. Mặc dù còn tồn tại một số hạn chế nhất định nhưng đây là kết quả đáng mừng đối với một thị xã đang trong quá trình xây dựng và phát triển. Thực trạng quản lý công tác phát triển ngôn ngữ cho trẻ cũng được chúng tôi khảo sát và nghiên cứu tương đối đầy đủ và toàn diện. Đặc biệt, tác giả đã xây dựng được các nguyên tắc đề xuất biện pháp và đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn sau đây:
1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh về tầm quan trọng của quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi;
2. Bồi dưỡng cho giáo viên về nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi;
3. Xây dựng và thực hiện tốt các chế độ, chính sách giáo dục ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi;
4. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi;
5. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi.
2. Khuyến nghị
2.1. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo
Phòng Đào tạo nên phối hợp với các cấp lãnh đạo để tạo điều kiện thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với cán bộ quản lý và giáo viên mẫu giáo. Quán triệt về những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Phối hợp tổ chức các loại hình bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ nói chung, bồi dưỡng nâng cao hiểu biết về kiến thức, kỹ năng về nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
2.2. Đối với trường mầm non
Ban Giám hiệu các trường mẫu giáo phải quán triệt đầy đủ mọi đường lối chủ trương của Đảng, Nhà nước cho CBQL và GV, đặc biệt là những chính sách, chương trình, quy định về công tác giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
2.3. Đối với giáo viên
Tích cực, chủ động tham gia nghiêm túc các lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ do Phòng Đào tạo. Tích cực tuyên truyền, vận động với phụ huynh, các tổ chức, đoàn thể và cộng đồng tham gia tham gia công tác xã hội hóa phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi.
2.4. Đối với cha mẹ trẻ
Các bậc phụ huynh của trẻ phải xen công tác phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi là nhiệm vụ chung của cả nhà trường và gia đình. Thường xuyên liên hệ, phối hợp với nhà trường để nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tốt nhất, đặc biệt là giáo dục phát triển ngôn ngữ.
E:\DỮ LIỆU COP CỦA CHỊ YẾN\DAI HOC DA NANG\GIAO DUC HOC\DINH THI TU
