Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới

Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới

Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

1. Tính cấp thiết của đề tài

Thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình là một khu kinh tế trọng tâm của tỉnh Quảng Bình, đến năm 2018 hơn 76,75% lực lượng lao động, trong đó lực lượng lao động chưa tham gia Bảo hiểm xã hội tập trung chủ yếu ở khu vực lao động tự do thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Tính đến 31/12/2018 mới chỉ đạt 1,91% so với số người thuộc diện tham gia. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển BHXH tự nguyện còn rất lớn, và chính sách này chưa thực sự thu hút được sự quan tâm, tham gia của người lao động.

Vì vậy, việc đánh giá tình hình triển khai, thực hiện chính sách BHXH tự nguyện để khắc phục những điểm còn hạn chế, phát huy những yếu tố có lợi, đồng thời đề ra những biện pháp nhằm cải thiện tình hình, thu hút được người lao động tham gia là cần thiết do đó tôi tiến hành nghiên cứu, xây dựng đề tài: “Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình” làm luận văn thạc sỹ của mình.

2. Mục đích nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung:

2.2. Mục tiêu cụ thể:

– Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phát triển BHXH tự nguyện;

– Đánh giá thực trạng phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới.

– Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới trong thời gian tới.

3. Câu hỏi nghiên cứu

– Cơ sở lý thuyết nào để phát triển BHXH tự nguyện?

– Thực trang phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới – Tỉnh Quảng Bình những năm qua như thế nào?

– Cần làm gì để phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới – Tỉnh Quảng Bình trong những năm đến?

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

– Đối tượng nghiên cứu: Các vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển BHXH tự nguyện.

– Đối tượng điều tra: Người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Luật BHXH năm 2014.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

– Phạm vi về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu các vấn đề về phát triển BHXH tự nguyện.

– Phạm vi về không gian nghiên cứu: Địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.

– Phạm vi về thời gian nghiên cứu: Từ năm 2014 – năm 2018.

5. Phương pháp nghiên cứu

a. Phương pháp thu thập dữ liệu

b. Phương pháp xử lý số liệu

c. Phương pháp phân tích: Phương pháp phân tích hệ thống, Phương pháp phân tích thống kê, Phương pháp thống kê mô tả, Phương pháp phân tích tổng hợp, Phương pháp phân tích so sánh.

6. Ý nghĩa khoa học của luận văn

Việc nghiên cứu sẽ hệ thống hóa và làm rõ thêm các vẫn đề lý luận về BHXH tự nguyện, phát triển BHXH tự nguyện, xác định đúng vai trò của BHXH tự nguyện để tạo cơ sở trong việc đưa ra các chính sách phát triển BHXH tự nguyện nhằm đạt được mục tiêu trong hệ thống an sinh xã hội của đất nước.

Đề tài nghiên cứu cũng là một trong những đóng góp thực tiễn cho Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Bình nói chung và Bảo hiểm xã hội thành phố Đồng Hới nói riêng trong công tác phát triển BHXH tự nguyện. Phân tích làm rõ thực trạng tình hình BHXH tự nguyện thời gian qua, tìm hiểu những vấn đề cần phải giải quyết và khuyến nghị định hướng phát triển, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển đối tượng BHXH tự nguyện trong thời gian tới tại thành phố Đồng Hới trong thời gian tới.

7. Sơ lược tài liệu chính sử dụng trong nghiên cứu

8. Tổng quan nghiên cứu

9. Kết cấu luận văn

Đề tài gồm ba chương như sau:

Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện

Chương 2: Thực trạng phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

Chương 3: Giải pháp phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN

BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN

1.1. KHÁI QUÁT VỀ PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN

1.1.1. Một số khái niệm

a. Bảo hiểm xã hội:

Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuôi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

b.Bảo hiểm xã hội tự nguyện

Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội mà người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình để hưởng bảo hiểm xã hội.

Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình
Phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

c. Khái niệm phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện

Theo cách tiếp cận tổng quát, phát triển BHXH tự nguyện là quá trình triển khai dịch vụ BHXH tự nguyện của cơ quan BHXH, là sự kết hợp giữa gia tăng về số lượng đối tượng tham gia; nâng cao chất lượng BHXH tự nguyện; đồng thời phát triển các sản phẩm BHXH tự nguyện đa dạng với mạng lưới rộng khắp nhằm đáp ứng nhu cầu BHXH tự nguyện của công chúng trong mộtừ điểm cho đến quốc gia.

1.1.2. Đặc điểm, nguyên tắc của Bảo hiểm xã hội tự nguyện

a. Đặc điểm của Bảo hiểm xã hội tự nguyện:

b. Nguyên tắc của BHXH tự nguyện:

1.1.3. Đối tượng, mức đóng, phương thức tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện

  1. Đối tượng tham gia:

Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Luật BHXH năm 2014

  1. Mức đóng BHXH tự nguyện:

Mức đóng hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn, thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng. Mức hỗ trợ và đối tượng hỗ trợ: Bằng 30% , 25%, 10% tùy thuộc và từng đối tượng tham gia

c. Phương thức đóng BHXH tự nguyện:

Người tham gia BHXH tự nguyện được chọn một trong các phương thức đóng đóng hàng tháng; đóng 03 tháng; đóng 06 tháng; đóng 12 tháng và đóng nhiều năm về sau và không quá 5 năm một lần;

1.1.4. Ý nghĩa của việc phát triển BHXH tự nguyện:

– Phát triển BHXH tự nguyện nhằm ổn định đời sống của người dân, góp phần ổn định CT – XH của đất nước;

– Phát triển BHXH tự nguyện góp phần thực hiện công bằng xã hội;

– Phát triển BHXH tự nguyện giúp cho người dân góp phần phòng tránh và hạn chế rủi ro khi bị suy giảm và mất khả năng lao động;

– Phát triển BHXH tự nguyện góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế;

1.2 NỘI DUNG PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN

1.2.1. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện

Phát triển về số lượng người tham gia BHXH tự nguyện được thực hiện trên cơ sở tăng về số lượng, tỷ lệ đảm bảo người tham gia BHXH tự nguyện trong từng nhóm đối tượng, đảm bảo đối với các nhóm tham gia BHXH tự nguyện bắt buộc đạt 100% số người tham gia.

Các tiêu chí đánh giá sự phát triển về số lượng tham gia BHXH bao gồm:

  • Số người theo các đối tượng tham gia BHXH tăng qua các năm
  • Cơ cấu số người tham gia BHXH tự nguyện qua các năm

– Tỷ lệ người lao động có nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện.

– Tỷ lệ lao động tham gia BHXH tự nguyện là tỷ lệ phần trăm lao động tham gia BHXH tự nguyện so với lực lượng lao động.

+ Cách tính:

Tỷ lệ tham gia

BHXH tự nguyện

=Tổng số người tham gia BHXH TNx 100%
Lực lượng lao động

+ Chỉ tiêu này phản ánh độ bao phủ của hệ thống BHXH trong lực lượng lao động.

– Tốc độ tăng đối tượng tham gia BHXH TN: So sánh số đối tượng tham gia BHXH TN kỳ này với kỳ trước.

Tốc độ tăng số người tham gia BHXH tự nguyện=Số người tham gia BHXH TN năm sau – Số người tham gia BHXH TN năm trướcx 100% -100%
Số người tham gia BHXH năm trước

– Tốc độ tăng thu BHXH TN: so sánh số tiền thu BHXH TN kỳ này với kỳ trước; cách tính:

Tốc độ số thu BHXH tự nguyện=Số thu BHXH TN năm sau – Số thu BHXH TN năm trướcx 100% -100%
Số thu BHXH TN của năm trước

– Tỷ lệ thu BHXH tự nguyện hoàn thành kế hoạch trong kỳ: là tỷ lệ phần trăm tông số tiền BHXH TN thực tế thu so với số thu BHXH TN theo kế hoạch.

+ Cách tính:

Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch trong kỳ=Tổng số tiền BHXH TN thực tếx 100%
Tổng số tiền BHXH TN phải thu

+ Chỉ tiêu này phản ánh mức độ hoàn thành kế hoạch thu BHXH TN trong kỳ của hệ thống thu trong cơ quan BHXH.

1.2.2 Phát triển sản phẩm BHXH tự nguyện

Bảo hiểm xã hội và sự tham gia rộng rải của người dân được coi là giải pháp nhằm giúp sản sẻ rủi ro và trợ giúp người tham gia. Chính vì vậy, Nhà nước luôn chú trọng việc tạo ra sản phẩm mới nhằm đa dạng các sản phẩm BHXH tự nguyện cho người dân. Bao gồm:

– Phương thức đóng BHXH tự nguyện

– Mức đóng BHXH tự nguyện

– Các chế độ hưởng BHXH tự nguyện

1.2.3. Nâng cao chất lượng BHXH tự nguyện

* Chất lượng BHXH tự nguyện được xem xét trên các mặt sau:

– Chất lượng công tác tổ chức quản lý cung ứng dịch vụ, tổ chức hệ thống cung cấp dịch vụ BHXH tự nguyện, công tác quản lý chuyên môn thanh toán bảo đảm chế độ BHXH hay thủ tục hồ sơ tham gia và hưởng các chế độ BHXH tự nguyện,…

– Thái độ phụ vụ đối với người tham gia: được thể hiện trên các phương diện trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ nhân viên, danh mục dịch vụ và thái độ chăm sóc, phục vụ khách hàng của cán bộ thực hiện thiện chính sách cũng như đại ký thu.

– Các chính sách BHXH tự nguyện đã thực sự phù hợp với đối tượng tham gia hay chưa?

1.2.4. Mở rộng mạng lưới cung ứng BHXH tự nguyện

Việc phát triển mạng lưới cung ứng được xác định dựa trên cơ sở điều kiện phát triển kinh tế – xã hội của mỗi địa phương, trình độ quản lý của cơ quan BHXH và các điều kiện khác như truyền thống, văn hóa, đất đai, mùa vụ và những thiên tai, giá cả được đảm bảo và ổn định … cũng như quy mô đối tượng tham gia.

1.3. NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN

1.3.1 Nhân tố thuộc về điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội

1.3.2. Nhân tố về cơ chế chính sách Bảo hiểm xã hội tự nguyện

1.3.3. Nhân tố thuộc về đối tượng tham gia

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

Trong Chương 1, luận văn đã tập trung trình bày một số nội dung cơ bản về phát triển BHXH tự nguyện. Trong đó, đề tài đã làm rõ Khái niệm, đặc điểm và nguyên tắc về BHXH tự nguyện và các vấn đề có liên quan, ý nghĩa của phát triển BHXH tự nguyện, những quy định về đối tượng, mức đóng và phương thức đóng của chính sách BHXH tự nguyện.

Nội dung của phát triển BHXH tự nguyện bao gồm các nội dung sau:

  • Mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện
  • Phát triển sản phẩm BHXH tự nguyện
  • Nâng cao chất lượng BHXH tự nguyện
  • Mở rộng mạng lưới cung ứng BHXH tự nguyện

Trong chương này cũng đã trình bày những nhân tố ảnh hưởng đến công tác Phát triển BHXH tự nguyện như: Nhân tố về điều kiện tự nhiên phát triển kinh tế – xã hội;Nhân tố về cơ chế chính sách BHXH tự nguyện; Nhân tố thuộc về đối tượng tham gia.

Việc nghiên cứu những vấn đề cơ sở lý luận ở Chương 1 đặt nền tảng, hình thành khung lý luận vững chắc để nghiên cứu Chương 2 và Chương 3 của Đề tài.

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN Ở THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI

2.1. ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN

2.1.1.Đặc điểm tự nhiên Thành phố Đồng Hới

2.1.2. Đặc điểm kinh tế – xã hội

2.1.3. Đặc điểm của đối tượng tham gia BHXH tự nguyện

2.1.4 Các chính sách về BHXH tự nguyện

2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN BHXH TỰ NGUYỆN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI

2.2.1 Thực trạng mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện:

Số người tham gia BHXH tự nguyện đã tăng lên hàng năm được thể hiện ở bảng 2.3

Bảng 2.3 Số người tham gia BHXH của TP Đồng Hới giai đoạn 2014 – 2018

Chỉ tiêuNăm
20142015201620172018
Tổng số người tham gia (người)
BHXH bắt buộc15.4511585116.91617.38718.485
BHXH tự nguyện3044436659141.268
Tốc độ tăng số người tham gia (%)
BHXH bắt buộc2,312,596,722,786,32
BHXH tự nguyện44,2345,7250,1137,4438,73

(Nguồn: Báo cáo BHXH TP Đồng Hới)

Tỷ lệ bao phủ của BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố đang ở mức khá thấp, so với mục tiêu của Nhà nước.

Bảng 2.5 Tình hình tham gia BHXH tự nguyện Thành phố Đồng Hới giai đoạn 2014 – 2018

Các chỉ tiêuNăm
20142015201620172018
Lực lượng lao động (Người)78.76079.26079.90681.07183.159
Số tham gia BHXH tự nguyện ( Người)3044436659141.268
Số thuộc diện tham gia BHXH tự nguyện (Người)63.30960.32562.99064.15566.243
Tỷ lệ % tham gia BHXH tự nguyện so với thuộc diện tham gia0,480,731,061,421,91

(Nguồn: Chi thống kê TP Đồng Hới, BHXH TP Đồng Hới)

2.2.2. Thực trạng phát triển sản phẩm BHXH tự nguyện:

a. Phát triển phương thức đóng

Tại thành phố Đồng Hới, số đối tượng tham gia tăng lên cũng đồng thời phương thức tham gia cũng đa dạng hơn qua các năm và chủ yếu là đóng hàng tháng, và hàng quý. Trong năm 2014 chỉ có phương thức đóng là đóng hàng tháng, đóng 3 tháng và đóng 6 tháng một lần, đến năm 2017 đã phát triển thêm đóng 1 năm; 5 năm cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần; và đóng cho những năm còn thiếu

  1. Phát triển mức đóng tham gia BHXH tự nguyện

Mặc dù mức đóng BHXH tự nguyện đã có nhiều thay đổi theo xu hướng có lợi đối với người tham gia nhưng chưa thực sự linh hoạt, vẫn đang quy định mức đóng cao nhất và thấp nhất, nên chưa thu hút được những đối tượng có thu nhập thấp, những người có thu nhập cao, do vậy chưa cạnh tranh được với các hình thức bảo hiểm thương mại khác.

c. Phát triển chế độ BHXH tự nguyện

Chế độ hưởng của BHXH tự nguyện bao gồm hưu trí, tử tuất. Còn 3 chế độ khác thì không được hưởng. Đây cũng là một lý do mà khiến người dân chưa thực sự mặn màvới chính sách BHXH tự nguyện.

2.2.3 Thực trạng nâng cao chất lượng BHXH

Qua khảo sát đối tượng đang tham gia BHXH tự nguyện, tổng hợp được một số ý kiến đánh giá của người lao động về chất lượng dịch vụ thông qua các mặt sau:

a.Thủ tục hành chính

Các thủ tục đăng ký và hệ thống biểu mẫu đăng kí tham gia BHXH tự nguyện liên tục thay đổi, phức tạp, khó thực hiện đối với người chưa hề biết nên họ cần thời gian để tiếp nhận. Việc ứng dụng CNTT vào trong quá trình thực hiện đã giúp rút ngắn thời gian giải quyết và xử lý hồ sơ đã đem lại sự hài lòng cho đối tượng tham gia, được thể hiện ở bảng 2.9.

Bảng 2.9. Ý kiến đánh giá về thủ tục hành chính, chất lượng dịch vụ BHXH tự nguyện.

Câu hỏiTrung bìnhHoàn toàn không đồng ýKhông đồng ýBình thườngĐồng ýHoàn toàn đồng ý
Thủ tục đăng ký tham gia và đóng BHXH tự nguyện là đơn giản và dễ thực hiện2,5306026,713,30
Hệ thống biểu mẫu, tờ khai đăng ký tham gia BHXH tự nguyện là phù hợp2,172043,336,700
Thời gian đăng ký tham gia và xử lý hồ sơ đăng ký, đóng BHXH tự nguyện là nhanh chóng, hợp lý3,370063,336,70
Hình thức trả kết quả giải quyết các thủ tục về BHXH tự nguyện đến trực tiếp làm anh/chị cảm thấy hài lòng.3,53016,713,3700

(Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra)

b. Thái độ phục vụ của cơ quan BHXH và đại lý thu BHXH

Phần lớn đối tượng tham gia đã hài lòng về tinh thần làm việc, thái độ phục vụ cũng như trình độ và kỹ năng giải quyết của của các cán bộ cũng như nhân viên đại lý thu BHXH trong quá trình thực hiện chính sách BHXH thể hiện ở bảng 2.10, tuy nhiên cần học tập và tiếp tục hoàn thiện để nâng cao chất lượng phục vụ trong quá trình thực hiện chính sách này.

Bảng 2.10. Ý kiến đánh giá của người tham gia về Năng lực, trình độ, trách nhiệm của cán bộ và đại lý thu

Câu hỏiTrung bìnhTỷ lệ %
Hoàn toàn không đồng ýKhông đồng ýBình thườngĐồng ýHoàn toàn đồng ý
Thái độ phục vụ của cán bộ làm anh/chị cảm thấy hài lòng.3,5013,323,363,30
Trình độ và kỹ năng giải quyết công việc của cán bộ làm anh/chị cảm thấy hài lòng.3,6006023,316,7
Thái độ và trách nhiệm phục vụ của đại lý thu làm anh/chị cảm thấy hài lòng.3,208,563,328,20
Số lượng đại lý thu nhiều tạo thuận tiện về khoảng cách, thời gian cho anh/chị khi đến đăng ký tham gia và đóng BHXH tự nguyện.2,8053,213,633,20

(Nguồn: Tổng hợp điều tra khảo sát và tính toán tác giả)

c. Chính sách về BHXH tự nguyện

Hiện nay chính sách BHXH tự nguyện đang còn rào cản đối với công tác phát triển BHXH tự nguyện như: các chế độ hưởng còn ít, mức hỗ trợ của Nhà nước còn thấp, mức đóng hiện nay còn khá cao so với đối tượng tham gia là những người có thu nhập thấp và đặc biệt là thời gian tham gia còn khá dài gây tâm lý không tin tưởng đối với chính sách này.

2.2.4. Thực trạng mở rộng mạng lưới cung ứng BHXH tự nguyện

Với chủ trương của BHXH thành phố mỗi cán bộ, viên chức trong đơn vị đồng thời cũng là một trong những người thực hiện công tác này, thực hiện tư vấn, giải đáp các thắc mắc về chính sách đến tận người dân. Và đại lý thu như là cánh tay nối dài giữa cơ quan BHXH với người dân, đưa chính sách BHXH tự nguyện đến gần hơn tới người nhân dân lao động; trực tiếp thực hiện tuyên truyền, vận động và thu tiền tham gia BHXH tự nguyện từ người lao động.

2.3. ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN TẠI THÀNH PHỒ ĐỒNG HỚI

2.3.1 Những kế quả đạt được

– Số lượng người tham gia BHXH tự nguyện tăng lên hàng năm và đều hoàn thành kế hoạch do BHXH tỉnh giao.

– Các sản phẩm BHXH tự nguyện như mức đóng và phương thức đóng có tăng thêm và linh hoạt hơn.

– Chất lượng phục vụ tại BHXH thành phố Đồng Hới đã được nâng cao như có nhiều cải cách về thủ tục hành chính.

– Mạng lưới đại lý thu BHXH được mở rộng số lượng đại lý thu ngày càng tăng, chất lượng đại lý thu cũng được cải thiện.

2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân

a.Hạn chế:

– Đối tượng tham gia được tăng lên, nhưng tỷ lệ đối tượng tham gia đang còn rất thấp chưa tăng đúng lộ trình, mục tiêu đã đề ra, sức thu hút của các chính sách BHXH tự nguyện vẫn còn thấp.

– Mức đóng khá thấp do đó mức hưởng thấp.

– Quyền lợi của người tham gia hiện nay vẫn ít.

– Chất lượng dịch vụ được cải thiện nhưng so với mức sống hiện nay thì vẫn đang ở mức thấp.

– Hệ thống đại lý thu BHXH mặc dù đã được mở rộng số lượng đại lý thu vẫn chưa đáp ứng được hết nhu cầu của người dân.

b.Nguyên nhân:

– Nhận thức của người dân chưa đúng và đầy đủ về chính sách BHXH nói chung và chính sách BHXH tự nguyện nói riêng.

– Việc mở rộng mạng lưới đại lý BHXH tự nguyện chưa đáp ứng được nhu cầu nhiệm vụ hiện tại.

– Đời sống kinh tế của người dân còn nhiều khó khăn, mức thu nhập chưa ổn định nên không đủ điều kiện tham gia.

– Luật BHXH và các văn bản hướng dẫn về chính sách BHXH tự nguyện còn nhiều bấp cập, nhiều vướng mắc do đó khó khăn trong công tác thực hiện.

– Sự phối hợp giữa cơ quan BHXH với các đơn vị liên quan trong thực hiện CS BHXH tự nguyện chưa đồng bộ, chưa có hiệu quả cao.

CHƯƠNG 3

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI

3.1. ĐIỀU KIỆN TIỀN ĐỀ ĐỂ PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM XÃ HỘI TƯ NGUYỆN

3.1.1 Chủ trương, chính sách của Nhà nước về BHXH tự nguyện

Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/05/2018 của Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản khóa XII đã đưa mực tiêu đến năm 2021 đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chiếm khoảng 1% lực lượng lao động trong độ tuổi, năm 2025 chiếm khoảng 2,5%, đến năm 2030 chiếm khoảng 5%.

3.1.2. Dự báo nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện đến năm 2021

Dự kiến số người tham gia BHXH tự nguyện của Thành phồ Đồng Hới giai đoạn 2019-2021 tăng và thể hiện ở bảng 3.1.

Bảng 3.1. Dự báo số người tham gia BHXH tự nguyện tại Thành phố Đồng Hới giai đoạn 2019-2021

Các chỉ tiêuNăm
2018201920202021
Lực lượng lao động ( Người)83.15984.29885.45386.624
Số thuộc diện tham gia BHXHTN (Người)66.24367.43968.36369.299
Số người có nhu cầu tham gia BHXHTN (Người)1.26843.83544.43645.044
Tỷ lệ % tham gia so với thuộc diện tham gia1,914,989,2615,59
Số người tham gia BHXHTN ( Người)1.2683.3586.33010.801

( Nguồn: Chi cục thống kê Đồng Hới và tính toán)

3.1.3. Quan điểm phát triển BHXH tự nguyện tại Thành phố Đồng Hới

3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BHXH TỰ NGUYỆN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI

3.2.1. Giải pháp mở rộng đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện

a. Giải pháp tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về BHXH tự nguyện cho người dân

– Nội dung tuyên truyền cần xây dựng kế hoạch và thực hiện tuyên truyền theo các nhóm đối tượng cho phù hợp

– Hình thức tuyên truyền cần phải đẩy mạnh bằng nhiều hình thức khác nhau đa dạnh và phong phú

– Công tác tuyên truyền phải được thực hiện thường xuyên, đều đặn.

b. Tăng cường mở rộng đối tượng người dân tham gia BHXH tự nguyện:

Để thực hiện khai thác tối đa, hiệu quả đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, cần rà soát, xác định đối tượng để phân loại, xác định thời gian, địa điểm tổ chức hội nghị, cụ thể : căn cứ dữ liệu do các ngành quản lý (Kế hoạch đầu tư, Thuế, Phòng Lao động thương binh và Xã hội, UBND thành phố…) quản lý để xác định thành các nhóm đối tượng dành các nhóm đối tượng để đưa ra các kế hoạch cụ thể

3.2.2. Giải pháp phát triển sản phẩm BHXH tự nguyện

– Bỏ trần căn cứ mức đóng BHXH tự nguyện để thu hút đối tượng có thu nhập cao.

– Giảm tỷ lệ mức đóng BHXH từ 22% xuống 20% để thu hút những đối tượng tham gia có thu nhập thấp,

-Tăng tỷ lệ hỗ trợ của Nhà nước từ 20-45% tùy theo từng nhóm đối tượng tham gia

– Giảm số năm tham gia BHXH để được hưởng các chế độ

– Nghiên cứu giảm trừ tuổi nghỉ hưu đối với những người lao động làm việc trong môi trường, điều kiện nặng nhọc

– Tăng quyền lợi hưởng các chế độ BHXH tự nguyện như: tăng thêm chế độ thai sản, tai nạn lao động,..

3.2.3. Giải pháp nâng cao chất lượng bảo hiểm xã hội tự nguyện

a. Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triến BHXH tự nguyện

– Việc xây dựng và ban hành các văn bản dưới luật phải kịp thời, đồng bộ mới đảm bảo tính khả thi của Luật BHXH

– Nhà nước cần ban hành khung pháp lý về chế độ thuận lợi và thông thoáng hơn để bảo vệ những đối tượng

b. Tăng cường công tác hỗ trợ của chính quyền địa phương

c. Hoàn thiện hệ thống tổ chức và nâng cao năng lực cán bộ BHXH

– Thực hiện công tác kiểm tra giám sát và xử lý nghiêm các cán bộ BHXH có hành vi trục lợi khi thực hiện chính sách BHXH TN.

– Nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ trong việc xử lý và giải đáp các vấn đề của người dân khi tham gia.

– Nâng cao cơ sở vật chất phục vụ người dân.

d. Đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng CNTT

– Rà soát các quy định về thủ tục hành chính đối với BHXH tự nguyện , để sửa đổi những thủ tục bất hợp lý, không còn phù hợp, nhằm đơn giản thủ tục tham gia.

– Kết nối các quy trình nghiệp vụ theo định hướng mô hình xử lý dữ liệu tập trung, hồ sơ tham gia và giải quyết các chế độ BHXH giao dịch bằng hồ sơ điện tử.

– Duy trì hoạt động của cơ chế một cửa liên thông thì việc đa dạng hình thức, phương thức nhận hồ sơ, trả kết quả.

Thực hiện rút ngắn thời gian giải quyết các hồ sơ đăng ký tham gia BHXH tự nguyện, cấp sổ BHXH kèm theo bản ghi quá trình công tác trong thời hạn 02 ngày cho đối tượng

3.2.4. Giải pháp mở rộng mạng lưới cung ứng bảo hiểm xã hội tự nguyện

– Củng cố, kiện toàn bộ máy cơ quan BHXH đảm bảo hoạt động hiệu quả; thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ chuyên môn, năng lực công tác, phầm chất đạo đức, có tinh thần, thái độ phục vụ tốt cho đội ngũ các bộ, viên chức trong ngành BHXH.

– Đối với hệ thống đại lý có địa điểm đóng cố định trên các đơn vị hành chính cần khẩn trương thực hiện ký hợp đồng làm Đại lý thu với UBND cấp xã, đảm bảo mỗi thôn, tổ dân phố đều có điểm thu BHXH tự nguyện.

– Ký hợp đồng làm đại lý thu đối với các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh có hình thức thu phí sử dụng dịch vụ hằng tháng, quý trực tiếp đến từng khách hàng

– Triển khai ký hợp đồng làm đại lý thu BHXH tự nguyện với các tổ chức chính trị xã hội ở các xã, phường, thị trấn

3.2.5. Một số giải pháp khác

– Phát triền kinh tế – xã hội của địa phương

– Tạo việc làm , ổn định thu nhập cho người lao động có thu nhập thấp

– Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng tay nghề cho NLĐ

– Tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn trong công tác phát triển BHXH tự nguyện

3.3. KIẾN NGHỊ

3.3.1. Kiến nghị đối với Nhà nước

3.3.2. Kiến nghị đối với BHXH tỉnh

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

Căn cứ những nội dung cơ bản về chính sách BHXH tự nguyện kết hợp với phân tích thực trạng công tác công tác mở rộng đối tượng tham gia và đánh giá được những thuận lợi, khó khăn và mong muốn của người lao động về chính sách BHXH tự nguyện qua điều tra, khảo sát, Chương 3 đã trình bày cơ sở cho việc xây dựng giải pháp, kế hoạch, lộ trình phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại thành phố Đồng Hới. Từ đó Đề tài đã đề xuất các giải pháp cụ thể thực hiện có hiệu quả công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới

Qua đó, cho thấy nếu các giải pháp đã đề ra nếu được ứng dụng triển khai thực hiện tại thành phố Đồng Hới, sẽ góp phần hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 có khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm xã hội mà Nghị quyết 28 /NQ-TW của Bộ Chính trị đề ra.

KẾT LUẬN

BHXH tự nguyện là một trong những chính sách lớn của Đảng và nhà nước ta, mang bản chất nhân văn sâu sắc, BHXH tự nguyện còn đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng, bình ổn, phát triển bền vững quỹ BHXH trong tương lai. Đồng thời tham gia BHXH tự nguyện là một cách để người lao động được đi vào quỹ đạo an sinh xã hội, ổn định được cuộc sống, được cùng tham gia chia sẽ trách nhiệm trong các thành viên của xã hội. Tham gia BHXH là góp phần vào ổn định và phát triển chính trị, kinh tế – xã hội của đất nước.

Với vị trí quan trọng như vậy, nên chính sách BHXH tự nguyện mặc dù mới thực hiện từ 01/01/2008, nhưng đã được các cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm, đã có nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện; ngành BHXH tỉnh đã tích cực triển khai thực hiện ngay từ đầu, tuy nhiên, số lượng người lao động tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới vẫn còn khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có.

Phát triển BHXH là một trong những mục tiêu quan trọng nhằm từng bước mở rộng vững chắc hệ thống BHXH và an sinh xã hội. Với mục đích đó đề tài đã đi sâu phân tích làm rõ các khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc và các vấn đề có liên quan và ý nghĩa của phát BHXH tự nguyện. Đồng thời cũng đã phân tích đánh giá những nhân tố ảnh hưởng đến công tác phát triển BHXH tự nguyện như: Vấn đề phát triển kinh tế xã hội, đặc điểm của đối tượng tham gia, các chính sách, ảnh hưởng đến công tác triển khai thực hiện chính sách BHXH tự nguyện.

Trên thực trạng thành phố Đồng Hới đề tài đã phân tích và đánh giá công tác công tác Phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua. Dự báo khả năng định hướng phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện đến năm 2021, tìm ra được những mặt đạt được để phát huy và chỉ ra những tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục để phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới.

Căn cứ những nội dung cơ bản về chính sách BHXH tự nguyện kết hợp với phân tích thực trạng công tác công tác mở rộng đối tượng tham gia và đánh giá được những thuận lợi, khó khăn và mong muốn của người lao động về chính sách BHXH tự nguyện qua điều tra, khảo sát, đề tài đã đề xuất các giải pháp cụ thể thực hiện có hiệu quả công tác phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Đồng Hới như: Mở rộng đối tượng tham gia, phát triển các sản phầm đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng hệ thống cung ứng BHXH tự nguyện với một số giải pháp khác để phát triển BHXH tự nguyện nhằm góp phần hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 có khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm xã hội mà Nghị quyết 28 /NQ-TW của Bộ Chính trị đề ra.

LIỆN HỆ:

SĐT+ZALO: 0935568275

E:\DỮ LIỆU COP CỦA CHỊ YẾN\DAI HOC DA NANG\KINH TE PHAT TRIEN\DCCT QUANG BINH\NGUYEN THI THUY DUONG\SAU BAO VE DUONG

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *