Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, huyện Sơn Tịnh đã có nhiều quan tâm đến việc bồi dưỡng về nội dung và phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên của địa phương. Tuy nhiên, hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên vẫn còn một số yếu kém, bất cập, đội ngũ giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay. Nguyên nhân chủ yếu là do chất lượng đội ngũ giáo viên chưa đồng đều, công tác quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên còn nặng tính hình thức, biện pháp quản lý thiếu đồng bộ, chưa đa dạng, cơ chế phối hợp trong quản lý vẫn còn chưa chặt chẽ. Nếu không có biện pháp sớm khắc phục tình trạng trên thì chất lượng giáo dục của huyện trong những năm tới sẽ bị giảm sút làm ảnh hưởng đến quá trình đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, nhất là ở bậc THCS sẽ triển khai trong những năm tới đây.
Hiện nay ở huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi chưa có công trình nghiên cứu về vấn đề bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên. Vì vậy, chúng tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu “Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông” với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng dạy học trên địa bàn huyện Sơn Tịnh nói riêng và chất lượng giáo dục của tỉnh Quảng Ngãi nói chung.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi, tiến hành đề xuất các biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của các trường THCS.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS.
4.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên ở các trường THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi.
4.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
5. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh trong thời gian qua đã đem lại một số kết quả tốt, góp phần nâng cao chất lượng dạy học tại các trường THCS, nâng cao chất lượng giáo dục của ngành giáo dục và đào tạo huyện Sơn Tịnh. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh vẫn còn một số hạn chế và bất cập. Nếu nghiên cứu đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên THCS trong giai đoạn hiện nay. \
6. Phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
Tập trung nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS trên địa bàn huyện Sơn Tịnh.
6.2. Giới hạn về khách thể khảo sát và thời gian nghiên cứu
Đề tài tiến hành khảo sát 150 cán bộ quản lý, giáo viên của 11 trường THCS trên địa bàn huyện Sơn Tịnh trong năm học 2017 – 2018.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đề tài sử dụng các phương pháp như phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá lý luận để xác định các khái niệm công cụ và xây dựng khung lý thuyết cho đề tài.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
– Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
– Phương pháp xin ý kiến chuyên gia
7.3. Phương pháp thống kê toán học: Để xử lý kết quả nghiên cứu.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần: Mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được cấu trúc thành ba chương:
Chương 1: LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN THCS HUYỆN SƠN TỊNH, TỈNH QUẢNG NGÃI
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN THCS HUYỆN SƠN TỊNH, TỈNH QUẢNG NGÃI ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

CHƯƠNG 1
LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
1.2. Các khái niệm chính của đề tài
1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục
1.2.1.1. Quản lý
Quản lý là “một quá trình tác động gây ảnh hưởng của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt dược mục tiêu chung”.
1.2.1.2. Quản lý giáo dục
Quản lí giáo dục là hệ thống những tác động có ý thức, hợp quy luật của chủ thể quản lí ở các cấp khác nhau đến tất cả các quy trình của hệ thống nhằm đảm bảo sự vận hành bình thường của các cơ quan trong hệ thống giáo dục, đảm bảo cho sự phát triển và mở rộng hệ thống cả về mặt số lượng cũng như chất lượng.
1.2.2. Bồi dưỡng
Bồi dưỡng là một quá trình nhằm trang bị hoặc trang bị thêm kiến thức kỹ năng cho mỗi con người nhằm mục đích hoàn thiện, nâng cao kỹ năng sống và hoạt động thực tiễn trong mỗi lĩnh vực nhất định. Bồi dưỡng là một dạng hoạt động của con người, mà trong hoạt động ấy con người bộc lộ về mặt tâm lý hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của mình.
Như vậy, Bồi dưỡng để chuẩn hóa trình độ đào tạo ứng với giáo viên từng cấp học; bồi dưỡng cập nhật, bổ sung, kiến thức, kĩ năng nghề nghiệp; bồi dưỡng GV đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình và SGK; bồi dưỡng theo chuyên đề; bồi dưỡng GV tập sự và nâng ngạch GV… từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc đang làm. Trong hoạt động bồi dưỡng thì yếu tố quyết định đến chất lượng các hoạt động vẫn là vai trò chủ thể của người được bồi dưỡng thông qua con đường tự học, tự đào tạo, tự bồi dưỡng nhằm phát huy nội lực cá nhân.
1.2.3. Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên; Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
Bồi dưỡng chuyên môn chính là bồi dưỡng kiến thức chuyên môn; năng lực sư phạm, kỹ năng tay nghề; kiến thức, kỹ năng thực tiễn. Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên có thể coi là việc đào tạo lại, đổi mới, cập nhật kiến thức và kỹ năng chuyên môn, nâng cao trình độ cho giáo viên, là sự nối tiếp tinh thần đào tạo liên tục trước và trong khi làm việc của người giáo viên. Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn đối với mọi giáo viên là thường xuyên, liên tục.
1.2.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ GV là hệ thống các tác động hướng đích của chủ thể quản lý các cấp (từ Bộ đến trường) đến đối tượng quản lý trong hoạt động bồi dưỡng GV nhằm giúp người giáo viên nâng cao kiến thức và năng lực chuyên môn, đáp ứng tốt yêu cầu của nhà trường, của xã hội và thời đại.
1.2.5. Điều kiện hỗ trợ bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
Củng cố, kiện toàn Ban chỉ đạo bồi dưỡng GV và xây dựng kế hoạch bồi dưỡng từ Bộ GD&ĐT đến Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT và đến các đơn vị trường học.
Trang bị SGK, sách giáo viên, tài liệu và thiết bị dạy học kịp thời, đủ về số lượng theo yêu cầu của công tác bồi dưỡng GV. Xây dựng tủ sách tham khảo phục vụ việc tự học của GV, tủ sách gồm nhiều đầu sách phong phú, đa dạng. Đảm bảo GV có đủ tư liệu tra cứu khi cần thiết. Trang bị máy tính, nối mạng Internet…
1.3. Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trung học cơ sở
1.3.1. Sự cần thiết của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông
Với nhận thức hoạt động trung tâm của nhà trường là dạy học và giáo dục. Để phát triển toàn diện học sinh, thầy cô giáo là lực lượng trực tiếp thực hiện chương trình giáo dục của cấp học. Chất lượng giáo dục của nhà trường phần lớn do đội ngũ giáo viên quyết định. Do đó việc bồi dưỡng, phát triển đội ngũ nhà giáo vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển nhà trường. Tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện theo hướng chuẩn hóa là nhiệm vụ vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa mang tính chiến lược lâu dài nhằm thực hiện thành công chiến lược phát triển giáo dục và chấn hưng đất nước.
1.3.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
Với mục đích giúp giáo viên nâng cao năng lực tổ chức các hoạt động dạy học, cập nhật kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ dạy học, giáo dục theo yêu cầu của chuẩn nghề nghiệp, đáp ứng nhiệm vụ từng năm học, mỗi cấp học và yêu cầu phát triển nâng cao chất lượng giáo dục của địa phương, việc bồi dưỡng thường xuyên là công tác đã và đang được quan tâm. Bên cạnh đó, được bồi dưỡng toàn diện không chỉ là nghĩa vụ, trách nhiệm của từng giáo viên mà còn là quyền lợi của họ khi nó đáp ứng nhu cầu phát triển nghề nghiệp liên tục và nâng cao năng lực tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên.
Bồi dưỡng giáo viên là công tác mang tính chiến lược, phải làm thường xuyên, liên tục, lâu dài để xây dựng một đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, phù hợp về cơ cấu và có chất lượng cao, phục vụ cho chiến lược phát triển lâu dài của nhà trường, của ngành. Mặt khác, công tác bồi dưỡng còn mang tính cấp bách bởi nhà trường phải thực hiện ngay những yêu cầu của năm học, những chỉ đạo của ngành nhằm nâng cao chất lượng giáo dục như đổi mới chương trình, SGK, phương pháp dạy học…
1.3.3. Nội dung bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
Lựa chọn nội dung bồi dưỡng cần đảm bảo các nguyên tắc: Nguyên tắc phù hợp với mục tiêu của công tác bồi dưỡng; đảm bảo gắn với thực tiễn địa phương; đảm bảo tính kế thừa; đảm bảo tính linh hoạt, mềm dẻo; đảm bảo tính thiết thực, phù hợp và khả thi. Việc lựa chọn nội dung bồi dưỡng cần đảm bảo được về chất lượng chuyên môn; vừa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn trong giáo dục của đội ngũ giáo viên của cấp học, giúp học viên hoàn thành nhiệm vụ; vừa tránh hình thức, lãng phí gây sự chán nản khi học của học viên, tạo hứng thú trong học tập góp phần nâng cao chất lượng các khóa bồi dưỡng.
1.3.4. Hình thức và phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
Hiện nay có nhiều hình bồi dưỡng giáo viên, tùy theo từng mục tiêu bồi dưỡng
* Bồi dưỡng tập trung
* Bồi dưỡng tại chỗ
* Tự bồi dưỡng
* Bồi dưỡng từ xa qua Internet (bồi dưỡng trực tuyến)
1.3.4.2. Phương pháp bồi dưỡng
Phương pháp bồi dưỡng giáo viên phù hợp với nội dung bồi dưỡng, đảm bảo yêu cầu nghiêm túc, thu hút và thiết thực. Ngoài phương pháp thuyết trình truyền thống, cần tổ chức thảo luận, đối thoại, thực hành, tham quan thực tế, thông tin phản hồi, giải đáp thắc mắc. Chú trọng tự bồi dưỡng của giáo viên và bồi dưỡng nhóm nhỏ qua tổ nhóm chuyên môn.
Để đảm bảo việc bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viện THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông thì việc lựa chọn phương pháp bồi dưỡng phải phù hợp với nội dung chương trình mới, kết hợp các hình thức nghe giảng, thảo luận và thực hành, học tập bồi dưỡng theo hướng tích cực tương tác, thiết thực, hiệu quả. Dành nhiều thời gian cho việc trao đổi với nhiều quá trình khác nhau như hoạt động theo nhóm, soạn bài tập giảng, sử dụng thiết bị, thiết kế kiểm tra theo hướng đổi mới. Coi trọng tự học, tự bồi dưỡng kết hợp với trao đổi, thảo luận, giải đáp thắc mắc trên cơ sở mỗi người đều có tài liệu học tập, kết hợp bồi dưỡng về nội dung và phương pháp dạy học, sử dụng thiết bị dạy học.
1.3.5. Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng và các điều kiện để thực hiện việc bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
CBQL nhà trường cần có kế hoạch kiểm tra định kỳ ở từng tổ/nhóm, từng nội dung hoạt động, từng thời điểm khác nhau để đôn đốc, nhắc nhở, giúp đỡ việc đánh gia đảm bảo được tính chính xác. Công tác bồi dưỡng cần tập trung vào những nội dung mới, cần có sự thảo luận. Có sự phân công cụ thể CBQL theo dõi tiến độ học tập BDTX của giáo viên theo kế hoạch, để có thể chấn chỉnh kịp thời, nắm bắt được kết quả thực hiện, viết báo cáo kịp thời đúng thời gian quy định. Bồi dưỡng đội ngũ CBQL về công tác đánh giá kết quả BDTX đối với giáo viên, tăng cường hình thức BDTX qua mạng, bồi dưỡng thông qua sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn và tự bồi dưỡng theo phương châm học tập suốt đời. Đồng thời, đẩy mạnh công tác kiểm tra đánh giá kết quả BDTX của giáo viên. Phát huy vai trò của đội ngũ chuyên gia, giáo viên cốt cán trong việc kiểm tra, hướng dẫn và bồi dưỡng giáo viên tại chỗ.
1.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trung học cơ sở
1.4.1. Quản lý kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn
Hàng năm, dưới sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục và đào tạo huyện, các trường đều lập các kế hoạch theo quy định, trong đó kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên là một nội dung quan trọng.
1.4.2. Quản lý nội dung bồi dưỡng chuyên môn
Từ mục tiêu bồi dưỡng (bồi dưỡng đạt những tiêu chí chuẩn nào về kiến thức, kỹ năng và thái độ), xác định nội dung bồi dưỡng.
– Cần chỉ ra hoạt động bồi dưỡng nhằm vào đối tượng nào, bồi dưỡng để người tham dự bồi dưỡng thu nhận được những kiến thức, kỹ năng và có thái độ như thế nào.
1.4.3. Quản lý các hình thức, phương pháp bồi dưỡng chuyên môn
1.4.3.1. Quản lý các hình thức bồi dưỡng
– Căn cứ vào số lượng GV tham gia học bồi dưỡng
– Căn cứ vào địa bàn bồi dưỡng
– Căn cứ vào nội dung bồi dưỡng
1.4.3.2. Quản lý phương pháp bồi dưỡng chuyên môn
1.4.4. Quản lý các điều kiện bồi dưỡng chuyên môn
Quản lý các điều kiện phục vụ bồi dưỡng là khai thác, sử dụng tốt điều kiện cơ sở vật chất, nguồn lực tài chính và các phương tiện kỹ thuật phục vụ cho công tác bồi dưỡng.
1.4.5. Quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng chuyên môn
– Chỉ đạo thực hiện đổi mới kiểm tra, đánh giá.
– Hướng dẫn xây dựng kế hoạch đổi mới việc kiểm tra đánh giá kết quả bồi dưỡng.
– Chỉ đạo lựa chọn các phương thức kiểm tra, đánh giá đa dạng, ví dụ thông qua hình thức thi vấn đáp, quan sát kết hợp với tổ chức cho GV thực hành.
Tiểu kết chương 1
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN THCS HUYỆN SƠN TỊNH, TỈNH QUẢNG NGÃI
2.1. Khái quát về quá trình khảo sát
2.1.3. Đối tượng và địa bàn khảo sát
2.1.5. Xử lý số liệu và viết báo cáo kết quả khảo sát
2.2. Khái quát chung về địa bàn nghiên cứu
2.2.1. Tình hình kinh tế – xã hội
2.2.2. Tình hình giáo dục Trung học cơ sở huyện Sơn Tịnh
2.2.2.1. Quy mô phát triển giáo dục và giáo dục Trung học cơ sở
Bảng 2.1. Quy mô trường, lớp cấp THCS huyện Sơn Tịnh
Năm học | 2014-2015 | 2015-2016 | 2016-2017 | 2017-2018 | 2018-2019 |
Lớp | 158 | 159 | 142 | 159 | 153 |
Số học sinh | 5021 | 4992 | 4346 | 4901 | 4865 |
(Nguồn: Phòng Giáo dục & Đào tạo huyện Sơn Tịnh )
2.2.2.2. Chất lượng giáo dục Trung học cơ sở
Bảng 2.2. Thống kê tỷ lệ học sinh đỗ vào lớp 10 THPT công lập từ năm học 2014 – 2015 đến năm học 2017 – 2018
Số liệu Năm học | Số lượng | Tỷ lệ | Ghi chú (Tăng, giảm so với năm học trước) |
2014-2015 | 883/1144 | 77,2 | |
2015-2016 | 883/1141 | 77,4 | Không tăng |
2016-2017 | 872/1089 | 80,1 | Tăng 3% |
2017-2018 | 934/1094 | 85,4 | Tăng 5% |
2.2.2.3. Đội ngũ giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh
- Về trình độ đào tạo
Bảng 2.3. Thống kê trình độ giáo viên THCS
Năm học | Tổng số GV | Số GV Đạt chuẩn (Tỉ lệ) | Số GV đạt Trên chuẩn (Tỉ lệ) | Số GV Chưa đạt chuẩn (Tỉ lệ) | Ghi chú (Môn chưa đạt chuẩn) |
2014-2015 | 383 | 383 (100%) | 218 (56,9%) | 0 | 0 |
2015-2016 | 376 | 376 (100%) | 225 (59,8%) | 0 | 0 |
2016-2017 | 364 | 364 (100%) | 230 (66,4%) | 0 | 0 |
2017-2018 | 349 | 349 (100%) | 65,6 (56,9%) | 0 | 0 |
2018-2019 | 365 | 365 (100%) | 229 (63,0%) | 0 | 0 |
(Nguồn: Phòng GD&ĐT huyện Sơn Tịnh)
Bảng 2.4. Kết quả đánh giá, xếp loại giáo viên năm học 2017 – 2018 (thực hiện theo quy định tại Quy chế xếp loại chuẩn nghề nghiệp giáo viên)
Trường | Xuất sắc | Tỉ lệ % | Khá | Tỉ lệ % | Trung bình | Tỉ lệ % |
---|---|---|---|---|---|---|
THCS Tịnh Giang | 29 | 100,0 | 0,0 | 0 | ||
THCS Tịnh Đông | 12 | 54,5 | 10 | 45,5 | 0 | |
THCS Phạm Kiệt | 19 | 100,0 | 0,0 | 0 | ||
THCS Tịnh Bắc | 31 | 96,9 | 1 | 3,1 | 0 | |
THCS Tịnh Hiệp | 23 | 95,8 | 1 | 4,2 | 0 | |
THCS Tịnh Trà | 20 | 90,9 | 2 | 9,1 | 0 | |
THCS Tịnh Bình | 23 | 88,5 | 3 | 0 | ||
THCS Tịnh Sơn | 27 | 96,4 | 1 | 3,6 | 0 | |
THCS Nguyễn Chánh | 60 | 98,4 | 1 | 1,6 | 0 | |
THCS Tịnh Thọ | 8 | 18,6 | 32 | 74,4 | 3 | 7,0 |
THCS Tịnh Phong | 33 | 94,3 | 1 | 2,9 | 1 | 2,9 |
Tổng cộng | 285 | 83,6 | 52 | 15,2 | 4 |
(Nguồn: Phòng GD&ĐT huyện Sơn Tịnh)
Ghi chú : (*) Về xếp loại đạo đức, không có loại Trung bình, Yếu, Kém
2.3. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi
2.3.1. Thực trạng về nhận thức của đội ngũ CBQL và giáo viên
2.3.2. Thực trạng nội dung bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
2.3.3. Thực trạng hình thức và phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
2.3.3.1. Thực trạng về các hình thức bồi dưỡng chuyên môn
Bảng 2.7. Ý kiến của CBQL và giáo viên đánh giá mức độ phù hợp của các hình thức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
2.3.3.2. Thực trạng về phương pháp bồi dưỡng chuyên môn
2.3.4. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi
2.4.1. Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch bồi dưỡng
2.4.2. Thực trạng quản lý xây dựng nội dung bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
2.4.3. Thực trạng quản lý các hình thức và phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
2.4.3.1. Thực trạng quản lý các hình thức bồi dưỡng chuyên môn
2.4.3.2. Thực trạng quản lý phương pháp bồi dưỡng giáo viên
2.4.4. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động chuyên môn cho giáo viên THCS
2.4.5. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
2.5. Đánh giá chung thực trạng hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh Quảng Ngãi
2.5.1. Ưu điểm
Cơ bản đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS đã thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của ngành và các quy định của luật giáo dục, các chỉ thị của Bộ Giáo ục và Đào tạo. Trong quá trình quản lí hoạt động bồi dưỡng giáo viên, các cơ quan quản lí luôn bám sát mục tiêu giáo dục của Đảng, các chỉ thị đổi mới giáo dục của nhà nước, của Bộ giáo dục. Đã có những biện pháp quản lí tương đối phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị trường; chỉ đạo xây dựng kế hoạch, tổ chức lựa chọn những nội dung, phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho GV tương đối phù hợp với thực tế, đáp ứng được một phần yêu cầu dạy học trong điều kiện thực tế hiện nay.
2.5.2. Những hạn chế
Cơ chế quản lý, tạo môi trường, động cơ bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên chưa đủ mạnh để tạo động lực thúc đẩy hoạt động bồi dưỡng ở tất cả các giáo viên tham gia bồi dưỡng.
2.5.3. Nguyên nhân
Nhận thức của đa số đội ngũ CBQL, giáo viên các trường THCS của huyện đã có nhiều thay đổi theo chiều hướng tích cực; ý thức trách nhiệm và đạo đức người thầy được mỗi CBQL, giáo viên trân trọng từ đó là động lực để phấn đấu học tập không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị và năng lực chuyên môn.
Tiểu kết chương 2
CHƯƠNG 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN THCS HUYỆN SƠN TỊNH, TỈNH QUẢNG NGÃI ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
3.1. Nguyên tắc chung đề xuất các biện pháp
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL và GV về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới GDPT
3.2.1.1. Mục đích
Xác định tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong việc phát triển năng lực GV để có những biện pháp thiết thực và hiệu quả trong công tác quản lý BD GV.
3.2.1.2. Nội dung
- Vị trí của GV trong hệ thống giáo dục quốc dân và vai trò của nhà giáo; nhiệm vụ và quyền của nhà giáo
- Nâng cao nhận thức cho GV về chất lượng đội ngũ và các yếu tố tạo nên chất lượng đội ngũ, gồm: Phẩm chất, năng lực, trình độ…; số lượng; cơ cấu. Trong đó các yếu tố: Phẩm chất, năng lực, trình độ phải thông qua đào tạo, bồi dưỡng…
3.2.1.3. Cách thức thực hiện
- Tại sao cần đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ GV, nhất là để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và phát triển giáo dục?
- Nội dung bồi dưỡng là gì?
- Cách thức tổ chức bồi dưỡng?…
3.2.2.4. Điều kiện thực hiện
Trong quá trình thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa và cải tiến phương pháp dạy học, đòi hỏi giáo viên phải thực sự tích cực, tự giác, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng, không thể thiếu được trong quá trình đổi mới giáo dục.
3.2.2. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS phù hợp với điều kiện thực tế yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
3.2.2.1. Mục đích
- Xác định rõ trách nhiệm cho từng cấp, từng người quản lý để thống nhất chỉ đạo.
3.2.2.2. Nội dung
Điều tra, khảo sát tập hợp các nhu cầu đào tạo bồi dưỡng bắt đầu từng GV đến các nhà trường và toàn bộ đội ngũ GV của huyện. Những thông tin cần thu thập, tổng hợp về nhu cầu đào tạo bồi dưỡng
- Nội dung đào tạo bồi dưỡng
- Đối tượng đào tạo bồi dưỡng
- Trình độ đào tạo bồi dưỡng
- Thời gian thực hiện
- Phạm vi thực hiện…
3.2.2.3. Cách thức thực hiện
Dự báo phát triển đội ngũ GV là căn cứ quan trọng để Phòng GD&ĐT và nhà trường xây dựng kế hoạch quản lý công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
3.2.2.4. Điều kiện thực hiện
Thực hiện xã hội hoá GD, huy động đóng góp của các tổ chức ngoài trường, trong trường, cá nhân người học hỗ trợ, giúp đỡ vật chất, tài chính cho công tác đào tạo, bồi dưỡng GV.
3.2.3. Cụ thể hóa nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng cho giáo viên THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
3.2.3.1. Mục đích
Nâng cao chất lượng kế hoạch bồi dưỡng, từ đó đảm bảo hiệu quả của hoạt động bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên. Kế hoạch bồi dưỡng càng cụ thể, việc triển khai thực hiện càng rõ ràng, đồng thời giúp cho cơ quan quản lý dễ dàng kiểm tra, đánh giá kết quả của hoạt động bồi dưỡng.
3.2.3.2. Nội dung
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông dựa trên kết quả khảo sát nhu cầu về nội dung bồi dưỡng, kết quả đánh giá mức độ hiệu quả của phương pháp, hình thức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Xác định những chuyên môn cần thiết phải bồi dưỡng cho giáo viên để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, lựa chọn hình thức và phương pháp bồi dưỡng phù hợp với từng nội dung bồi dưỡng đã lựa chọn
3.2.3.3. Cách thực hiện
Với từng nội dung bồi dưỡng lựa chọn phương pháp bồi dưỡng tương ứng, xác định hình thức bồi dưỡng là bồi dưỡng tập trung, chia lớp theo chuyên môn, lựa chọn những nội dung có thể tự bồi dưỡng, những nội dung cần được đưa ra nghiên cứu sâu, những nội dung cần xây dựng mô hình, tổ chức hội thảo; lựa chọn đội ngũ giảng viên là các giáo viên cốt cán có năng lực chuyên môn tốt, có uy tín trong ngành hoặc mời các báo cáo viên của Sở Giáo dục và Đào tạo hỗ trợ; xác định nhu cầu về cơ sở vật chất liên quan đến hoạt động bồi dưỡng.
3.2.3.4. Điều kiện thực hiện
Muốn cụ thể hóa được nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng cụ thể cho giáo viên trước hết Hiệu trưởng phải là người nắm vững những yêu cầu về năng lực cần có đối với giáo viên cấp THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay, am hiểu về phương pháp, hình thức bồi dưỡng; đặc điểm giáo dục từng nhà trường, nắm vững thực trạng năng lực đội ngũ giáo viên các trường THCS so với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, từ đó cụ thể hóa nội dung cần thiết phải bồi dưỡng, cập nhật,…
3.2.4. Tăng cường các điều kiện phục vụ tốt cho việc bồi dưỡng cho giáo viên THCS
3.2.4.1. Mục đích
Xây dựng các nguồn lực về con người, về CSVC phục vụ công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
3.2.4.2. Nội dung
- Nhà trường cần tạo điều kiện về vật chất, tinh thần, thời gian cho giáo viên tham gia các lớp BD chuyên môn. Đánh giá đúng sự cố gắng vươn lên của GV; động viên kịp thời; khen thưởng những GV đạt kết quả BD xuất sắc.
3.2.4.3. Cách thức thực hiện
- Có chính sách ưu đãi đối với những GV giỏi để thu hút nhân tài; chính sách ưu tiên, khuyến khích để GV tham gia BD nâng cao trình độ.
3.2.4.3. Điều kiện thực hiện
- Được sự ủng hộ của cấp uỷ, chính quyền địa phương và ngành về việc xây dựng và thực hiện các chế độ chính sách đối với GV để khuyến khích GV thực hiện công tác BD; để thúc đẩy công tác BD giáo viên của các nhà trường.
3.2.5. Khuyến khích, hỗ trợ hình thức tự bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên THCS
3.2.5.1. Mục đích
Tạo sự tương tác giữa giáo viên với giáo viên, tạo cơ hội cho giáo viên được bày tỏ, chia sẻ quan điểm của mình, học tập từ chính đồng nghiệp để bổ sung những năng lục chuyên môn còn thiếu để hoàn thiện mình hơn. Đồng thời tăng cường khả năng tự học, tự bồi dưỡng, ý thức thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng để cập nhật bổ sung kiến thức còn thiếu đáp ứng yêu cầu dạy học, giáo dục theo yêu cầu mới.
3.2.5.2. Nội dung
Để thực hiện tốt biện pháp này, Ban giám hiệu và các tổ trưởng chuyên môn phải bàn bạc thống nhất xây dựng kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên phù hợp với điều kiện về đội ngũ, cơ sở vật chất và các điều kiện khác của nhà trường; đồng thời lựa chọn những nội dung bồi dưỡng tổ chức học tập theo nhóm cùng nghiên cứu, trao đổi để giáo viên có cơ hội được bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
3.2.5.3. Cách thực hiện
- Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch cá nhân, trong đó thể hiện rõ nội dung tự học, tự bồi dưỡng.
3.2.5.4. Điều kiện thực hiện
Để thực hiện chỉ đạo tốt hoạt động tự bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên và khuyến khích tinh thần tự học, tự bồi dưỡng bồi dưỡng chuyên môn của giáo viên thì Hiệu trưởng phải chỉ đạo xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết; nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về vài trò, ý nghĩa của hoạt động tự học, tự bồi dưỡng và hiệụ qụả của hình thức bồi dưỡng này.
3.2.6. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
3.2.6.1. Mục đích
Nhằm đánh giá kết quả thực hiện công tác BDCM theo kế hoạch của từng giáo viên để khẳng định cái tốt, tìm ra những hạn chế, thiếu sót để điều chỉnh rút kinh nghiệm tiếp tục bồi dưỡng. Coi kết quả BDCM là một trong những tiêu chí để đánh giá giáo viên.
3.2.6.2. Nội dung
Khi kiểm tra, đánh giá công tác BDGV phải thể hiện tính toàn diện, khách quan, đặc biệt đối với bồi dưỡng tại chỗ.
3.2.6.3. Cách thức thực hiện
Khi tiến hành kiểm tra, đánh giá giáo viên cần thực hiện theo các bước sau:
Xây dựng các tiêu chí để đánh giá.
Xác định nội dung, mục đích kiểm tra, đánh giá, đề ra tiêu chuẩn: Kiểm tra cái gì? Chuẩn như thế nào? Định ra kế hoạch kiểm tra, đánh giá: Kiểm tra ai? Kiểm tra như thế nào? Bắt đầu từ đâu? Sử dụng hình thức và phương pháp như thế nào? Thời gian và địa điểm kiểm tra…
3.2.6.4. Điều kiện thực hiện
- Xây dựng được kế hoạch, xác định được thời gian.
- Lực lượng kiểm tra phải có trình độ chuyên môn vững vàng, có uy tín đối với tập thể, có tâm huyết với nghề với công tác kiểm tra, đánh giá.
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp
Để quản lý tốt hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên THCS, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục – đào tạo đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, cần thực hiện những biện pháp đã đề xuất đó là:
1) Nâng cao nhận thức cho CBQL và GV về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
2) Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS phù hợp với điều kiện thực tế yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
(3) Cụ thể hóa nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng cho giáo viên THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
(4) Tăng cường các điều kiện phục vụ tốt cho việc bồi dưỡng cho giáo viên THCS
(5) Khuyến khích, hỗ trợ hình thức tự bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên THCS
(6) Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của biện pháp
Sau khi nghiên cứu lý luận, thực trạng của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên THCS, đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên THCS, chúng tôi đã trưng cầu ý kiến của 150 cán bộ quản lý (Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng) và giáo viên THCS trong toàn huyện Sơn Tịnh về sự cần thiết, tính hợp lý và tính khả thi của các biện pháp nêu trên. Kết quả trưng cầu được tổng hợp trong bảng 3.1.
Tiểu kết Chương 3
Bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực là các hoạt động để duy trì, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, là điều kiện quyết định để nhà trường có thể đứng vững, thắng lợi trong môi trường cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Vì vậy, công tác bồi dưỡng và phát triển nhân sự cần phải thực hiện một cách có tổ chức, có kế hoạch và luôn đổi mới cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là toàn bộ những hoạt động học tập được tổ chức bởi nhà trường, ngành giáo dục và các tổ chức khác… Các hoạt động đó có thể được cung cấp trong vài giờ, vài ngày, vài tháng, thậm chí tới vài năm, tùy thuộc vào mục tiêu học tập nhằm tạo ra sự thay đổi hành vi nghề nghiệp theo hướng đi lên, nhằm nâng cao khả năng làm việc nghề nghiệp của họ.
Trên cơ sở lí luận và thực tiễn đã nêu ở chương 1, chương 2, chúng tôi đề xuất 6 biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho GV THCS huyện Sơn Tịnh việc đề xuất các biện pháp luôn dựa trên các nguyên tắc định hướng đảm bảo các yêu cầu về giáo dục; kết hợp lý luận với thực tiễn. Các biện pháp tập trung vào các vấn đề: Cụ thể hóa nội dung bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho GV, đa dạng hóa phương thức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, chú trọng khâu kiểm tra đánh giá kết quả bồi dưỡng chuyên môn cho GV, xây dựng nguồn lực cho công tác bồi dưỡng chuyên môn giáo viên. Mỗi biện pháp đều có mục đích, ý nghĩa riêng, nhưng cùng chung một mục tiêu: phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THCS của huyện Sơn Tịnh theo hướng chuẩn hoá, HĐH, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới giáo dục và yêu cầu hội nhập quốc tế.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Trong những năm qua, giáo dục đã không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng. Nước ta đang bước vào thế kỷ XXI với một nền giáo dục tiểu học đã được phổ cập, đã và đang hoàn thành phổ cập THCS, tiến tới phổ cập THPT. Nhà trường đang từng bước đổi mới để vừa đáp ứng nhu cầu trước mắt phục vụ CNH, HĐH đất nước, vừa chuẩn bị những điều kiện cho một nhà trường hoàn thiện hơn, vươn tới ngang tầm các nước trong khu vực và quốc tế trong một tương lai không xa.
– Việc bồi dưỡng giáo viên mang tính chiến lược, đây là công việc phải làm thường xuyên, liên tục, lâu dài để xây dựng một đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, phù hợp về cơ cấu và có chất lượng cao, phục vụ cho chiến lược phát triển lâu dài của nhà trường, của ngành. Mặt khác, công tác bồi dưỡng còn mang tính cấp bách bởi nhà trường phải thực hiện ngay những yêu cầu của năm học, những chỉ đạo của ngành nhằm nâng cao chất lượng giáo dục như đổi mới chương trình, SGK, phương pháp dạy học…
– Những biện pháp đề xuất trong luận văn là kết quả nghiên cứu trong một giai đoạn nhất định về thực tiễn quản lý hoạt động bồi duỡng chuyên môn cho giáo viên THCS huyện Sơn Tịnh tỉnh quảng Ngãi, vì thế, cần được bổ sung, chỉnh sửa để phù hợp với từng giai đoạn phát triển của GD, đáp ứng yêu cầu đổi mới và yêu cầu hội nhập quốc tế.
2. Khuyến nghị
2.1. Đối với Sở GD&ĐT Quảng Ngãi
Đề nghị Sở Giáo dục và Đào tạo liên hệ, phối hợp với các trường đại học sư phạm có uy tín để triển khai các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ tại cơ sở.
2.2. Đối với các trường ĐHSP
Đổi mới phuơng thức đào tạo GV theo huớng tăng thời lượng thực hành, chú trọng nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên.
2.3. Đối với Phòng GD&ĐT
Chỉ đạo các nhà trường tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho giáo viên về mục tiêu cốt lõi của đổi mới giáo dục phổ thông và yêu cầu đặt ra đối với cán bộ quản lý, giáo viên trong bồi dưỡng chuyên môn.
2.4. Đối với các trường THCS
Mỗi CBQL và giáo viên phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ ý nghĩa, tác dụng của công cuộc đổi mới giáo dục và ý nghĩa của công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên đối với sự nghiệp đổi mới giáo dục.
E:\DỮ LIỆU COP CỦA CHỊ YẾN\DAI HOC DA NANG\GIAO DUC HOC\VO TAN TRUNG\SAU BAO VE